بررسي وتحليل نمود عرفاني شخصيت ها و عناصر حماسي -اسطوره اي در غزليات شمس

غزليات شمس، اﺛﺮ ﺟﺎودانه¬ي ﻣﻮﻻﻧـﺎ ﺟﻼل¬اﻟﺪﻳﻦ ﻣﺤﻤﺪ ﺑﻠﺨﻲ در زمينه¬ي بيان مضامين عارفانه و عشق آسماني است. مولانا در خلال اين غزليات ناب، از نمادهاي اسطوره¬اي نيز براي تبيين مضامين عرفاني و ساير مفاهيم شعري استفاده كرده است. در اين مقاله به بررسي عناصر اسطوره اعم از شخصيت¬ها، موجودات و نمادهايي كه صبغه و نمودي عرفاني در غزليات شمس داشته¬اند، پرداخته¬ايم. البته علاوه بر شخصيت¬ها و نمادهاي اسطوره¬اي ملي، شخصيت¬هاي اسطوره¬اي ديني و عرفاني نيز كه مولانا آن¬ها را در جهت بيان مفاهيم عرفاني آورده، مورد بررسي قرار گرفته¬اند. عناصر و موجودات و شخصيت¬هاي مورد بررسي در اين مقاله عبارتند از رستم، زال، كيقباد، سهراب، اسفنديار، ضحاك، كيكاووس، ماني، كيخسرو. شخصيت¬هاي اسطوره¬اي ديني:امام علي ع و حمزه و موجودات افسانه¬اي همچون كوه قاف، هما، عنقا و سيمرغ. نتيجه¬ي حاصل شده از پژوهش اين است كه مولانا در غزليات شمس نيز مانند ساير آثارش، براي بيان هر چه بهتر مضامين و مفاهيم عرفاني، از عناصر اسطوره و حماسه استفاده كرده است؛ تا جايي¬كه پژوهشگران ادبيات عرفاني، غزليات شمس را نمونه¬ي بارز و ارزشمند حماسه¬ي عرفاني دانسته¬اند.