تحليل باورهاي عاميانه در تاريخ‌الوزراء ابوالرجاء قمي

كتاب تاريخ الوزراء ابوالرجاء قمي مهّم‌ترين اثر تاريخي دورۀ سلجوقي است كه شرح حال هفده تن از وزراي دولت سلجوقي مي‌باشد. اين كتاب علاوه بر ارزش تاريخي، از نظر ادبي و مطالعات فرهنگي دورة سلجوقي نيز اهميّت ويژه‌اي دارد، چنان كه نويسنده به اقتضاي سخن، اشاراتي به باورهاي عاميانة عصر خود نيز داشته‌است كه سندي ارزشمند در مردم‌شناسي و شناخت فرهنگ و باورهاي دورة سلجوقي است. چون باورهاي عاميانه بيانگر افكار و عقايد و فرهنگ و چگونگي زندگي مردم در هر دوره‌اي است، از اهميّت ويژه‌اي برخوردار هستند و شناخت آن‌ها يك ضرورت است. اين پژوهش با هدف تبيين موضوعي باورهاي عاميانه و پشتوانة فكري و فرهنگي آن‌ها در تاريخ‌الوزراء و نيز انگيزه و هدف مؤلف در پرداختن به آن‌ها با رويكردي توصيفي- تحليلي انجام شده‌است كه نتايج تحقيق نشان مي‌دهد، تنوع موضوعي باورهاي عاميانه با پشتوانة فكري- فرهنگي گوناگون مانند آبشخورهاي ديني چشم‌زخم، رجم ‌شياطين و تقدس درخت و اسطوره‌اي و ملّي خروس بي‌محل و بانگ بي¬هنگام او، هماي سعادت، نعل در آتش، صدف و مرواريد و قطرۀ باران، سهيل و اديم، ماه و كتان، غراب‌البين و سعد و نحس ستارگان انگيزه و هدف اصلي نويسنده براي تبيين و تثبيت انديشه‌ها، افكار و مقصودش بوده‌است.