جامعه‌شناسي ادبيِ فيه‌مافيه مولوي

هر اثر ادبي محصول شرايط اجتماعي خاصي است. حتي‌ اگر آن اثر يك اثر عرفاني باشد و به ظاهر فارغ از دغدغه‌هاي اجتماعي تأليف شده باشد. اين مقاله در پي آن است كه مهم‌ترين اثر منثور مولوي، فيه‌مافيه، را از منظر جامعه‌شناسيِ ادبي نقد و تحليل كند. روش پژوهش توصيفي است و با مبنا قراردادن نظريه‌ي كوهلر، به چهار عامل اساسي در پيدايش اثر و تفسيرپذيري آن اشاره شده است. فيه‌مافيه جلوه‌گاه اوضاع اجتماعي و احوال تاريخي آشفته و بي‌ثبات قرن هفتم است. مولانا در اين اوضاع تلاش مي‌كند با بي‌اعتنايي به حاكمان، از غرور كاذب آنان بكاهد و با نصيحت آنان و واسطه شدن ميانِ آنان و مردم، قدري از آلام مردم را كاهش دهد. او در اين اثر به نياز مردم بي‌پناه و آواره‌ي ايراني پاسخ مي‌دهد.