بررسي تشبيه و استعاره در ديوان محمد ولي دشت بياضي

ميرزا محمدولي دشت بياضي از شاعران سده ي دهم هجري است. مدح و ستايش پادشاهان صفوي يكي از زمينه هاي شعر اوست. در قصيده از شاعران پيشين تقليد مي‌كند. يكي از ويژگي‌هاي شعر ولي استفاده از صنايع بديعي است. از جمله صنايعي كه بيشترين كاربرد را در شعر او دارد تشبيه و استعاره و تشخيص است و از انواع مختلف تشبيه استفاده كرده است. اما از ميان انواع تشبيه در قصايد ولي تشبيه محسوس به محسوس، معقول به محسوس، بليغ اضافي، مقيد به مفرد، مفرد به مفرد و تشبيه مفروق از بسامد بيشتري نسبت به انواع ديگر برخوردار است . از ميان انواع استعاره، استعاره مكينه از نوع تشخيص كاربرد بيشتري دارد. عناصر تشبيه‌ساز در قصايد ولي بيشتر از طبيعت، دريا، آسمان گرفته شده است و نشان دهنده‌ي انس و علاقه‌ي او به اين پديده‌ها بوده است و اين عناصر در ذهن او باعث خلق تشبيهات زيبا و خيال‌انگيز شده است.