مروري بر كاربرد روش‌هاي الكتروشيميايي در حفاظت و مرمت

علم مرمت علمي ميان رشته‌اي است كه مي توان بخش عمده‌اي از آن را مرهون ساير علوم دانست. از جمله اين علوم مي‌توان به روش‌هاي الكتروشيميايي اشاره نمود. روش‌هاي الكتروشيميايي نقش مهمي در زمينه‌هايِ مختلف حفاظت‌ و مرمت اشياي تاريخي دارند. به طور اجمالي حوزه كاربرد روش‌هاي الكتروشيميايي در حفاظت و مرمت را مي‌توان به شناسايي و بررسي مواد متشكله موجود در اثر تاريخي، روش‌هاي مرمت، پاكسازي و در نهايت بررسي‌ شرايط محيطي در محل‌ نمايش موزه‌ها و انبارهاي نگهداري اشياء تاريخي تقسيم بندي نمود. شناسايي و بررسي مواد متشكله: شناسايي اجزاي متشكله در آثار هنري و باستان‌شناسي يك امر مهم در بررسي‌هاي علمي است. برخي از اين اشياء تركيبي هستند، همچنين برخي اشياء غير همگن و برخي همانند مواد تداركاتي، رنگ و رنگدانه همگن‌اند و بعضاً با مقادير متنابهي از موادِ ديگر همراهند. احتمال آن‌كه با روش‌هاي الكتروشيميايي بتوان بدون آسيب‌رساني به آثار، امر شناسايي آن‌ها را انجام داد، وجود دارد؛ با اين‌حال اين مهم، نيازمندِ انجام بررسي‌هاي بيشتري است. روش‌هاي مرمت و پاك‌سازي: الكتروشيمي بيش از يك قرن در درمان آثار تاريخي فلزي مورد استفاده قرار مي‌گيرد. از اين روش‌ها در درمان آثار مي‌توان استفاده نمود، شايد كمال مطلوب آن است كه اين روش قادر به معكوس كردن روند خوردگي در تركيبات يوني شود. اما به هر حال در كاربرد اين روش، نسبت به وضعيت اثر اولويت درمان ممكن است به سمت استحكام بخشي، تثبيت و يا پاك سازي اثر تاريخي باشد. بررسي‌هاي شرايط محيطي: همواره دانشمندان و محققين در حال بررسي و ارزيابي شرايط آسيب رسان در محيط‌هاي موزه‌اي هستند. زيرا آلاينده‌ها در مقياس خيلي كم مي‌توانند يكي از مهم‌ترين عوامل براي تخريب آثار تاريخي باشند كه تعيين و شناسايي آن‌ها به لحاظ حساسيت و پرهزينه بودن مشكل است. زيرا نمي‌توان با روش‌هاي متداول به آساني ميزان آسيب رساني آن‌ها را بر آثار تاريخي تعيين نمود. زيرا اثرات هم افزايي اين تركيبات در مخلوط شدن با يكديگر و اثرات سطحي آن‌ها بر اشياء تاريخي را نمي‌توان به طور صحيح محاسبه كرد. سوال مطرح شده اين است، آيا مي‌توان به كمك روش‌هاي الكتروشيمي به عنوان يك ابزار سنجش براي بررسي شرايط موزه‌اي استفاده كرد. در اين مقاله به طور كلي نقش و اهميت، نقاط ضعف و قدرت روش‌هاي الكتروشيميايي در موارد مذكور در حوزه حفاظت و مرمت اشياي تاريخي پرداخته مي‌شود. هدف از اين مقاله رويكردي جديد به كاربرد شيوه‌هاي الكتروشيميايي و مزايا و معايب آن در مرمت وحفاظت فلزات تاريخي است.