مطالعه روند تغييرات بارش‌هاي تابستانه(چهل پسين بارون) وتاثير آن‌ها بر توليدات كشاورزي (مورد مطالعه: شهرستان فريدن)

مساله تغيير اقليم يا تغيير روند پارامترهاي جوي به عنوان يكي از شايع‌ترين مباحث علمي، در واقع مساله اي تازه نيست و غالبا چرخه‌اي و دوره‌اي مي‌باشد. از پيامدهاي شناخته شده تغيير اقليم، تغيير در ميزان بارش باران، افزايش وقوع خشك‌سالي و تغيير در سطح منابع آب سطحي و زيرزميني مي‌باشد. تغيير در مقادير بارش، امكان ايجاد سيل و يا خشك‌‌سالي¬ها را كه خسارات جبران‌ناپذيري به‌ويژه در بخش كشاورزي دارند، در‌پي خواهد داشت. در اهميت بارش‌‌هاي تابستانه (چهل پسين بارون) و نقش آن‌ها در محصولات كشاورزي شهرستان فريدن ترديدي نيست. زمان وقوع و همچنين مقادير اين بارش‌ها براي مردم اين شهرستان بخصوص كشاورزان به جهت واردكردن خساراتي به زمين‌ها و محصولات كشاورزي (نم‌دار و سياه شدن علوفه، خميدگي محصولاتي مانند گندم، پيله شدن حبوبات و آب‌بردگي و كلوخي شدن خاك) از اهميت ويژه‌اي برخوردار است. لذا در اين پژوهش به منظور بررسي روند اين بارش‌ها، داده-هاي ماهانه مربوط به بارش 9 ايستگاه منتخب ازناوله، دامنه، اسكندريه، سينگرد و بادجان براي دوره آماري40 ساله ¬(2015- 1976)¬ و ايستگاه‌هاي داران، بوئين مياندشت، ميرآباد و آغچه براي دوره آماري 25 ساله ¬¬(2015- 1991)¬ تهيه شد و سپس با استفاده از ‌دو‌ روش پارامتري ضريب همبستگي پيرسون و روش ناپارامتري من- كندال، معني‌داري روند تغييرات بارش‌ها به صورت ماهانه و سالانه با نرم افزار (spss ) بررسي گرديد. با توجه به نتايج بدست آمده مشخص گرديد كه در دوره¬ي آماري 40 ساله در مقياس‌هاي زماني مورد مطالعه در همه‌ي ايستگاه‌ها كاهش بارش در اغلب ماه¬ها رخ داده است ولي اين كاهش به صورت معني‌دار نبوده. ماه ¬شهريور در ايستگاه‌هاي ازناوله، بادجان و دامنه از روش كندال روند معنادار افزايش بارش در سطح احتمال 99 درصد و ايستگاه اسكندريه در سطح احتمال 95 درصد مشاهده مي¬شود. همچنين در دوره آماري 25 ساله نيز در ايستگاه‌هاي مورد مطالعه در ماه‌هاي خرداد، تير و مرداد كاهش در بارش رخ داده است ولي اين كاهش به صورت معني‌دار نبوده اما در ماه شهريور افزايش بدون روند در بارش مشاهده شد. در مجموع، اكثر تغييرات صورت گرفته از نوع تغييرات آرام بوده و تعداد محدودي ازآنها داراي روند ناگهاني مي‌باشند.