تأثيرپذيري داستان‌هاي مرزبان‌نامه از شاهنامة فردوسي بر اساس نظرية بينامتنيت

بينامتنيت به معني شيوه‌هاي متعددي است كه هر متن ادبي بواسطة آن‎ها به طور تفكيك‌ناپذيري با ساير متن‌ها از رهگذر نقل‌قول‌هاي آشكار و پنهان يا تلميحات يا جذب مؤلفه‌هاي صوري و ملموس از متن‌هاي پيش از خود و يا به لحاظ مشاركت اجتناب‌ناپذير در ذخيرة مشترك سنن و شيوه‌هاي زبان‌شناسيك و ادبي تداخل مي‌يابد. پس بر اساس نظرية بينامتنيت، متن‌ها هيچ گاه نمي توانند يك باره خلق شوند و همواره در خلق متن جديد٬ متن‌هاي ديگري شراكت دارند. در اين ديدگاه هر متن متأثر از متن‌هاي پيشين شكل مي‌گيرد و مي‌توان حضور متن‌هاي قبلي را در آن مشاهده كرد. بنابراين شاهنامة فردوسي كه يكي از مهم‎ترين متون ادب فارسي است، توانسته است بنيادي براي متون بعد از خود باشد. در اين ميان، مرزبان‌نامه از متون ادبي قرن هفتم است كه متأثر از شاهنامة فردوسي مي‌باشد. پژوهش حاضر، بر اساس نظرية بينامتنيت و به روش توصيفي- تحليلي شاخص‌هاي تاثيرپذيري مرزبان‌نامة وراويني را از شاهنامة فردوسي در زمينة داستان‌ها مورد تحليل قرار داده‌است. بررسي‌ها نشان مي‌دهد كه مرزبان‌نامه در زمينة داستان و شيوة داستان‌پردازي تحت تأثير شاهنامة فردوسي قرار گرفته‌است، بدين معنا كه برخي از داستان‌هاي مرزبان‌نامه و كاراكترهاي داستاني آن از شاهنامة فردوسي به عاريت گرفته‌شده‌است و زاوية ديد اغلب داستان‌هاي دو اثر نيز سوم شخص يا همان داناي كل است.