تحليل باب «اسد و ثور» بر اساس نظريه‌ي تأويل نحوي «عبدالقاهر جرجاني»

در اين جستار، داستان نخست كليله و دمنه، يعني باب «شير و گاو» را بر مبناي نظريه‌ي تأويل نحوي «عبدالقاهر جرجاني» تحليل نموده‌ايم. اين نظريه، رسيدن به فهم معنا را در يك متن، در نتيجه‌ي مجموعه روابط نحوي بين اجزاي آن مي‌داند و آگاهي نسبت به ساختارهاي نحوي زبان را راه ورود به انديشه‌ي گوينده و گفتمان غالب متن تلقي مي‌كند. تأويل نحوي با كشف روابط بين اجزاي يك جمله، پاره‌گفتار و كليت متن، بين آرايش معاني در ذهن گوينده و چينش زباني آن در محور هم‌نشيني ارتباط عميقي مي‌يابد و با مطالعه‎ي ساختار و نظم نحوي خاص يك متن به شيوه‌ي تفكر و ساخت انديشه‌ي گوينده‌ي آن ر‌ مي‌برد. در اين مقاله داستان «شير و گاو» را بر مبناي تحليل ساخت‌ها و نظام‌هاي نحوي حاكم بر متن بررسي نموده و از طريق بازخواني دقيق مقوله‌هاي نحوي چون جمله و ساخت آن، ترتيب و آرايش نحوي كلمات در جمله، فعل و مقوله‎ي وجهيت و نقش‎مندي هر واژه (جزء) در بافت نحوي كلام به گونه‌شناسي تعليمي متن و روان‌شناسي شخصيت‌ها در ارتباط با گفتمان قدرت و سبك‌شناسي متن پرداخته‌ايم.