شماره ركورد كنفرانس :
3874
عنوان مقاله :
سيماي سه گانه زن در حكايت هاي فارسي رهيافتي به سرچشمه حكايت ها
پديدآورندگان :
نوري علي Alinouripino@gmail.com كارشناسي ارشد زبان و ادبيات فارسي
كليدواژه :
سيماي زن , سرچشمه حكايت ها , كليله و دمنه , سندبادنامه , مرزبان نامه
عنوان كنفرانس :
دومين دوره همايش متن پژوهي ادبي (نگاهي تازه به كليله و دمنه و مرزبان نامه)
چكيده فارسي :
اين پژوهش با بررسي سيماي زن در جامعه آماري خود(كليله و دمنه، سندباد،طوطي نامه،مرزبان نامه،سمك عيار) نشان مي دهد كه زن در اين حكايت ها چهره و حضوري يكسان ندارد و داراي سه سيما و سه جايگاه مجزاست. هر يك از اين سيماهاي سهگانه با آيين و سرزميني معين منطبق است كه ميتواند خاستگاه آن حكايتها باشد. سيماي نخستين زن متعلق به حضور زن در سندباد نامه و طوطي نامه و كليله و دمنه است در اين سه كتاب چهرهاي سياه از زن ارائه ميشود.زن موجودي اهريمني نمايانده ميشود و نشانههاي بسيار روشني از خوارداشت زن در اين حكايتها وجود دارد كه قابل تطبيق با نگرش آيينهاي هندي به زن است.سيماي دوم زن سيمايي خاكستري ست كه در حكايتهاي مرزبان نامه و برخي از حكايتهاي الحاقي كليله و دمنه قابل رويت است و آن سيماي زن عربي-اسلامي است.در اين آيين و نگرش هرچند همچنان زن جنس ضعيف محسوب مي شود اما شدت اين خوارداشت نسبت به آيين هندو بسيار كمتر است و حتي در مواردي خاص زن در اين آيين مورد احترام نيز شمرده مي شود و در نهايت سيماي ايراني زن در حكايت ها يا سيماي سفيد از زن كه در آن هر چند زن همچنان جنس دوم است و جامعه مرد سالار ولي نشانههاي روشن فرا روي زن از جايگاه خود نسبت به دو آيين قبلي(هندي و عربي) قابل رويت است. در اين آيين گاه زن در جايگاه مردانه قهرمان،پهلوان و حتي پادشاه قرار مي گيرد.اين چهره از زن در سمك عيار كه رمانسي كاملا ايراني است قابل رويت است.