تحليل حكايتي از مرزبان نامه از منظر بينامتنيت

يكي از مباحث جديد در حوزۀ مطالعات ادبي، بررسي فرايند روابط بين متون با رويكرد بينامتنيت است. اين اصطلاح اول بار از سوي ژوليا كريستوا مطرح گرديد و بعدها محققاني چون رولان بارت، ژرار ژنت، لوران ژني و ميكائيل ريفاتر به آن پرداختند. در اين نگرش پيشينه و پيوند‌هاي ارتباطي موجود ميان يك متن با متن يا متون ديگر بررسي مي‌شود. حاصل اين تلاش و واكاوي كشف روابط آشكار و پنهاني است كه در ميان متن ها وجود دارد و نتيجۀ آن درك عميق و روشمندي است كه از يك متن به دست مي آيد. در مطالعۀ روابط بين متون اگر متن مرجع داراي فرهنگي مشترك با متن اصلي باشد، رابطۀ بينامتني از نوع درون‌فرهنگي است در غير اين صورت رابطۀ بينامتني از نوع برون فرهنگي است. نگارنده پس از مطالعۀ مرزبان نامه و كليله‌ودمنه با توجّه به پس زمينه‌هاي مشتركي كه در پاره‌اي داستان‌ها از جهت روساخت و ژرف‌ساخت ديده مي‌شود، برآن شد تا يكي ازحكايت هاي مرزبان‌نامه را براساس رويكرد بينامتنيت با داستاني از كليله و دمنه تحليل نمايد. اين پژوهش با تكيه بر ديدگاه‌هاي سه نظريّه‌پرداز برجستۀ بينامتنيت «ژوليا كريستوا، ژرار ژنت و لوران ژني» انجام شده است.