ساختار كنشگرها در داستان «شير و گاو» بر اساس نظريه‏‌ي كنش‎هاي روايي

يكي از شيوه‌هاي نوين روايت‌شناسي، كشف دستور زبان داستان و قرار دادن فرايند تحليل داستان در چارچوب منطقي است. نظريه‏ي كنش‎هاي روايي گريماس، از روش‎هاي نوين تحليل روايت و داستان به شمار مي‌رود كه شخصيت‌هاي داستان و روابط آنها را تبيين مي‌كند. اين الگو داستان را بر اساس شش نقش اصليِ كنش‌گزار، كنش‌پذير، كنشگر، هدف، كنش‌يار و ضدكنشگر بازيابي مي‌كند. همنشيني روايي كنشگرها، نقش مهمي در شكل-گيري الگو دارد. داستان «شير و گاو» را مي‎توان در دو سطح بررسي كرد؛ در هر دو سطح، پنج كنشگر قابل شناسايي است كه عبارتند از: دمنه، در هر دو سطح، در نقش كنشگر اصلي و هم‏چنين كنش‎پذير ايفاي وظيفه مي‎كند تا به هدف مي‌رسد. هدف، رسيدن به مقام والا در نزد شير است. كنش‌گزار، در سطح اول نزديك شدن به شير و در سطح دوم بازگرداندن جايگاه دمنه در نزد شير است.كنش‌يار در هر دو سطح كليله است. داستان فاقد نقش ضدكنشگر است. با توجه به پژوهش انجام شده، اين الگو، روشي مناسب براي مطالعه‌ي جامع شخصيت‌ها و كنش‌هاي داستان‎هاي كليله و دمنه محسوب مي‌شود؛ زيرا در آن هر آنچه كه مرتبط با وظيفه و نقش است، بررسي مي‌گردد.