آسيب شناسي مفاهيم بنيادين سفال و سفالگري در باستانشناسي ايران

همه باستان شناسان تقريبا در اكثر قريب به اتفاق مقالاتي كه درخصوص سفال و سفالگري نگاشته شده اند، با يك جمله مشترك تحت عنوان سفال يكي از فراوان ترين داده هاي باستان شناسي است..... برخورد نموده اند. جالب است بدانيم كه اين گونه نگرش به مقوله سفال توسط باستان شناسان متخصص در تمامي ادوار باستاني ايران وجود دارد، به عبارتي به نظر مي رسد كه مقوله سفال و سفالگري مي بايست فارغ از مرزبنديهاي شكننده ي باستان شناسي همچون پيش از تاريخ، تاريخي و اسلامي باشد. اما متاسفانه بايد بيان نمود سفال جايگاه مناسبي در مطالعات باستان شناسي ايران پيدا ننموده است. بيشترين مطالعات در زمينه سفال معطوف طراحي، گونه شناسي، طبقه بندي و حداكثر گاهنگاري كه بيانگر تئوري سطح پايين مي باشند، شده است. تفكيك بين ادوار باستاني مختلف ايران، نه تنها محققان را از درك مناسب مباحث تخصصي سفال باز داشته است، بلكه موضوعات علمي مرتبط با سفال و سفالگري را درون قالب هاي مختلف و بي ارتباط به هم قرار داده است. در واقع باستان شناسي ايران نيازمند مطالعات پيوسته و فارغ از هر گونه تعصب و گسستگي به لحاظ زماني است تا بتوان به درك مناسبي از روند شكل گيري و تحولات تكنيكي و ريخت شناسي سفال رسيد. هدف مقاله حاضر بررسي و شناسايي چالشهاي موجود در زمينه مطالعات سفال و ارائه پيشنهاداتي در راستاي بهبود وضعيت موجود مي باشد. قابل ذكر است كه روش اين مقاله از ديد هدف مبتني بر مباحث نظري- ترويجي كه پايه و اساس آن تجربيات ميداني نويسندگان آناست، مي باشد. هرچند بايد اشاره نمود كه مطالعات قوم شناسي و باستان شناسي تجربي نيز به نوعي در بهبود بخشيدن به روند اين مقاله بسيار موثر بوده اند.