بررسي تأثيرات مبادلات مرزي در شكل گيري سكونتگاه هاي غيررسمي شهرهاي مرزي مطالعه موردي(شهر پيرانشهر)

توسعه سرمايه داري، مدرنيزاسيون، الگو برداري از غرب، پيدايش نهادهاي بورژوازي و گسترش ناقص آنها، مصرف بيش از توليد كالا بر اثر واردات موجب تغيير در روند شهرنشيني در كشور ايران به تبع ساير كشورهاي در حال توسعه شده و در پي تحولات اقتصادي، اجتماعي عميق دهه هاي گذشته طي سال هاي اخير شتاب تازه اي به خود گرفته است. طي اين فرايند، گسترش كالبدي نابسامان و بي رويه شهرها به يكي از مشكلات شهر و شهرنشيني در دوران معاصر تبديل شده است. در اين ميان بررسي روند گسترش و رشد شهرهاي مرزي، همانند ديگر شهرهاي ايران، نشان مي دهد كه رشد فضايي اين شهرها ناشي از تغيير و تحولات اقتصادي همچون شكل گيري مبادلات مرزي و به تبع آن افزايش مهاجرت ها به شهر بوده است. گسترش مبادلات مرزي چه در شكل قانوني آن (فعال شدن بازارچه‌ي مرزي تمرچين) و چه در شكل غير قانوني (معبر قاچاق)، در چند سال اخير، موجبات رشد اقتصاديِ بيشتري را براي شهر پيرانشهر فراهم كرده است. روشن است كه توسعه فعاليت‌هاي اقتصادي موجب اشتغال بيشتر شده و به مقدار زيادي موجب جذب جمعيت به شهر (مهاجرپذيري) و رشد شهرنشيني مي شود كه اين رشد به نوبه خود رانش كم درآمدها به شهر و پيرامون آن، رشد آبادي هاي پيرامون شهر همچون شين آباد و الحاق آن به شهر بر اثر مهاجرت مازاد نيروي كار روستايي شهرستان پيرانشهر و شهرهاي همجوار، تفكيك هاي غيررسمي زمين و ساخت و سازهاي غيرمجاز را شدت مي بخشد و بتدريج زمينه شكل گيري پديده اي موسوم به ” سكونت گاه هاي خودانگيخته ” در شهر پيرانشهر را فراهم آورده است. لذا اين پژوهش با هدف بررسي تأثير مبادلات مرزي در شكل گيري سكونت گاه هاي غيررسمي شهر پيرانشهر انجام گرفت. در تحليل عوامل مؤثر بر شكل گيري سكونت گاه هاي غيررسمي شهر پيرانشهر نتايج يافته هاي تحقيق مؤيد آن است كه گسترش مبادلات مرزي در بخش قانوني (بازارچه ي مرزي) و در بخش غيرقانوني (معبر قاچاق) و به دنبال آن روان شدن سيل عظيم مهاجرت هاي روستا- شهري و بين شهري به اين شهر جهت اشتغال در اين دو بخش، بازتاب كالبدي خود را بر شكل گيري سكونت گاه هاي غيررسمي گذاشته است. براي اثبات اين مدعا در پژوهش حاضر از روش تحليلي- توصيفي و به منظور جمع آوري اطلاعات از روش كتابخانه اي و مطالعات ميداني استفاده شده است.