بررسي كيفيت مسكن در سكونتگاه هاي غير رسمي (مطالعه موردي : كوره پز خانه روستاي محمود آباد)

روند رو به رشد شهرنشيني در جهان به ويژه در چند دهه اخير، منجر به ظهور كلان شهرهايي كه با توجه به تعدد و نيز مشتركات موجود بين نمونه هاي جهاني آن زاويه اي جديد را از موضوعات شهرسازي و معماري بازگشوده است. اين رشد فزاينده به تدريج خود را به صورت پيدايش محلات حاشيه نشين در شهرها نشان داده است. پديده سكونتگاه هاي غير رسمي يكي از معضلات بزرگ كلان شهرهاي ايران به شمار مي آيد كه باتوجه به ابعاد انساني، اقتصادي، كالبدي، سياسي و... داراي حساسيت بالايي است. با توجه به تراكم جمعيت،وضعيت موجود شهر جوابگوي مازاد جمعيت نخواهد بود در اين صورت خانواده ها ي كم درآمد در پي تامين مسكن ارزان قيمت به ساخت غيرمجاز با كيفيت نامناسب در داخل يا پيرامون شهرها مي پردازد. از مهم ترين اين بخش ها مي توان به مناطق جنوبي، جنوب غربي و جنوب شرقي شهر تهران اشاره نمود كه با مكانيسم خود به سرعت در حال گسترش مي باشند. در نوشتار حاضر منطقه كوره پزخانه به عنوان سكونتگاه غيررسمي و حاشيه اي در جنوب شرقي شهر تهران مورد بررسي قرار گرفته است. روش جمع آوري اطلاعات مبتني بر بهره گيري از روش تركيبي بوده كه در آن به طور همزمان از داده هاي ثانويه (اسنادي) و بررسي هاي پيمايشي جهت تحليل و بررسي عوامل اصلي تاثير گذار در شكل گيري سكونتگاه هاي غير رسمي كوره پزخانه استفاده شده است.حجم نمونه 384 نفر براساس فرمول كوكران انتخاب شده است . يافته هاي پژوهشي حاكي ازآن است كه مهاجرت هاي روستايي- شهري نقشي اساسي در شكل گيري و گسترش اين محله ها داشتند و با توجه به اينكه اكثريت ساكنان از مهاجران افغان هستند بيشتر جمعيت به صورت ساكن هستند. در فصول پاييز و زمستان به دليل سرماي هوا و خاموش بودن كوره هاي آجر پزي تعداد مهاجرين كمتر بوده و به دليل فصلي بودن كار ساكنين كوره پزخانه 6ماه سال را با مشكل بيكاري مواجه هستند. باتوجه به يافته هاي پژوهش به نظر مي رسد راهبرد ساماندهي اين محله مي بايست در 2 سطح ملي- منطقه اي و محلي به گونه اي هماهنگ مورد بررسي قرار مي گيرد.