مدل سازي روابط هوش هيجاني ورزشي با جهت‌گيري ورزشي و پرخاشگري و خشم در بازيكنان نوجوانان فوتبال

مقدمه: توجه به هوش هيجاني به عنوان يك ويژگي انساني نقش آن در موفقيت‌ها و شكستها، كنترل هيجانات و تكانه‌ها و در نتيجه بروز و ايجاد يك رفتار مناسب با موقعيت در فرد اهميت فوق‌العاده‌اي دارد. داشتن مهارت هوش هيجاني مي‌تواند نقش مهمي در استفادة درست و مناسب از راه‌كارهاي جهت‌گيري ورزشكار در مواجهه با مشكلات و جلوگيري از رفتارهاي مخرب مانند پرخاشگري و خشم رقابتي فوتباليست هاي نوجوان داشته باشد. روش شناسي: روش تحقيق توصيفي از نوع همبستگي است. جامعه آماري اين تحقيق شامل 132 نفر نوجوانان فوتباليست زير گروه دسته يك كشور بودند كه در مسابقات متمركز به ميزباني شهر سنندج شركت كردند. براي جمع‌آوري داده ها از سه پرسشنامه مجزا، هوش هيجاني ورزشي لان و همكاران(2009)، پرسشنامه پرخاشگري و خشم رقابتي ماكسول و همكاران(2008)، پرسشنامه جهت‌گيري ورزشي گيل و ديتر (1998) استفاده گرديد. همچنين به منظور تجزيه و تحليل داده‌ها از روش‌هاي آمار استنباطي نظير ضريب همبستگي پيرسون و مدل معادلات ساختاري (SEM) استفاده شده است. نتايج: نتايج ضريب همبستگي نشان دادند كه بين متغير هوش هيجاني با جهت‌گيري ورزشي و پرخاشگري و خشم رقابتي رابطه معناداري وجود دارد. همچنين ضريب تعيين محاسبه شده نشان داد كه 0529/0 از جهت‌گيري ورزشي و 0576/0 از پرخاشگري و خشم رقابتي ورزشكاران توسط هوش هيجاني تبيين مي گردد. بررسي شاخص‌هاي نيكويي برازش نشان داد كه مقدار مجذور كاي (4984.26) در سطح خطاي كمتر از 01/0معني‌دار بوده است. اگر مجذور كاي به درجه آزادي (X2/df) بين 1 تا 3 قرار داشته باشد، حاكي از برازش مناسب مدل است. اين مقدار در مورد شاخص RMSEA كه مقدار آن (208/0) كمتر از 01/0 مي‌باشد، نتايج بررسي برازش مدل اما بر حسب شاخص RMR حاكي از برازش پايين بود. از آن‌جا كه مدل مشاهده شده بر حسب بسياري از شاخص‌هاي نيكويي برازش، CFI، NNFI، GFI و IFI به ترتيب برابر با (89/.)، (89/.)، (89/.) و (89/.) بوده هر چند از 9/. بزرگ‌تر نيستند (اختلاف بسيار كم با 9/.) حاكي از برازش نسبتاً خوب مدل مي‌باشند. بحث و نتيجه گيري: نتايج نشان داد بين هوش هيجاني با جهت‌گيري ورزشي رابطه مثبت و معناداري وجود دارد كه با يافته هاي الياسي و همكاران (2011) همخواني دارد. همچنين بين هوش هيجاني با پرخاشگري و خشم رقابتي رابطه منفي و معناداري وجود دارد و بـه عبـارت ديگـر افـزايش هوش هيجاني كاهش پرخاشگري و خشم رقابتي را در پـي دارد. با تحقيق اصلانخاني و همكاران (1388) همخواني دارد. يافته ها نشان داد كه هوش هيجاني بعنوان عامل مداخله گر و موثر بر عواطف و احساسات خود و ديگران در محيط‌هاي ورزشي و توانايي هدايت فكر و عمل مي‌تواند نقش ميانجي را در رابطه بين جهت‌گيري ورزشي با پرخاشگري و خشم ورزشكاران داشته باشد