بررسي ميزان مصرف مكمل‌هاي غذايي و دلايل استفاده از آنها در ورزشكاران تنيس

مقدمه: بازيكنان تنيس به علت رقابت در طول سال با برنامه سفر سنگين و صرف زمان غير‌ قابل پيش بيني در بازي‌هاي رقابتي و مدت كوتاه براي ريكاوري بين بازي‌هاي يك مسابقه و بين مسابقات متوالي لازم است كه در طول سال اوج آمادگي جسماني خود را حفظ كنند. با توجه به فشارها و ويژيگي‌هاي منحصر به فرد ورزش تنيس، ورزشكاران اين رشته به طور مداوم در حال جستجوي راه‌هايي براي افزايش عملكرد خود هستند كه اغلب شامل استفاده از مكمل‌هاي غذايي مي‌باشند(1). با اين حال، هنگامي‌كه از مكمل استفاده مي‌شود، ممكن است دانشي درباره‌ي تاثيرات آنها وجود نداشته باشد(2). استفاده از مكمل‌ها تنها وقتي موثر است كه به درستي مصرف شود و مشخص است كه استفاده بيش از حد از مكمل‌ها با مشكلات جدي سلامتي مرتبط است(3). لذا تحقيق حاضر با هدف بررسي ميزان مصرف مكمل‌ها و دلايل استفاده از آنها توسط ورزشكاران تنيس طراحي و اجرا گرديده است. روش‌شناسي: آزمودني‌هاي تحقيق 364 ورزشكار تنيس از شهرهاي شيراز، اصفهان، بندرعباس، تهران و مشهد را تشكيل مي‌دادند. معيارهاي ورود به تحقيق سن بالاي 18 سال، سابقه حداقل سه سال بازي و شركت در حداقل يك مسابقه معتبر كشوري بود. جهت انجام اين تحقيق از يك پرسشنامه استاندارد استفاده شد. به منظور بررسي اهداف تحقيق، از ميانگين، درصد، فرواني و نمودار استفاده شد. تجزيه وتحليل داده‌ها با استفاده‌ از برنامه‌ي SPSS-20 انجام شد. نتايج: 71/43درصد از كل ورزشكاران حداقل از يك مكمل از مكمل‌هاي خوراكي ورزشي استفاده كرده‌اند. 86/18درصد از مكمل‌هاي استفاده شده با دليل درست بوده و 12/10درصد با دليل نادرست بوده است، و فقط 1/73درصد از مكمل‌ها توسط ورزشكاران استفاده شده كه آنها دليل استفاده را نمي‌دانسته‌اند. 18/96درصد از كل ورزشكاران حداقل از يك مكمل از مكمل‌هاي طبقه‌ي كاهش وزن استفاده كرده‌اند. 90/84درصد از مكمل‌هاي استفاده شده با دليل درست بوده و 9/16درصد از مكمل‌هاي استفاده شده با دليل نادرست بوده‌اند. 51/65درصد از كل ورزشكاران حداقل از يك مكمل از طبقه‌ي ويتامين‌ها و مواد معدني استفاده كرده‌اند. 78/90درصد از مكمل‌هاي استفاده شده با دليل درست بوده و 19/65با دليل نادرست بوده است، و 1/45درصد از مكمل‌ها توسط ورزشكاران استفاده شده كه آنها دليل استفاده را نمي‌دانستند. 35/99درصد از كل ورزشكاران حداقل از يك مكمل از مكمل‌هاي طبقه ساخت عضله استفاده كرده‌اند. 81/20درصد از مكمل‌هاي استفاده شده با دليل درست بوده و 18/80درصد از مكمل‌هاي استفاده شده با دليل نادرست بوده‌اند. بحث و نتيجه‌گيري: نتايج نشان مي‌دهد كه ميزان مصرف مكمل‌ها در بين ورزشكاران از نسبت بالايي برخوردار است. باوجود اينكه نسبت بالايي از ورزشكاران دلايل استفاده درستي براي مصرف مكمل‌ها دارند اما نسبت قابل توجهي يافت مي‌شود كه از مكمل‌ها با دلايل اشتباهي استفاده مي‌كند وبراي برطرف كردن اين مشكل مي توان از دوره‌هاي آموزش و از متخصصان تغذيه در كنار ورزشكاران استفاده كرد.