حقيقت ثواب وعقاب از ديدگاه ملاصدرا

ملاصدرا بر اساس مباني خاص فلسفي خود تبيين خاصي از مرگ و ثواب وعقاب بعداز مرگ دارد ازنظر وي مرگ يك امر طبيعي وحتمي براي نفس است و هر امر طبيعي براي چيزي خيرو كمال و تماميت آن است وفساد، پوسيدگي و هلاكتي كه در اثر مرگ بر بدن عارض مي شود، يك امر تبعي و عرضي است . دراين ديدگاه مرگ، عارض براوصاف است نه بر ذوات. از نظر ملاصدرا، بهشت و جهنم و لذت ويا عذاب آن، همگي لازمه عملكرد ورفتار دنيوي انسان است. هر صفتي كه در دنيا بركسي غالب مي شود درروز قيامت، صاحبش به صورتي مناسب آن صفت محشورمي شود. كسانيكه در اين دنيا به استكمال رسيده اندوبا حقايق عقلاني متحد شده اند مشتاق مرگند. بدن محشور در آخرت از حيث صورت، عين همين بدن دنيوي است. براي هريك از انواع جسمانيات درعالم دنيا، يك فرد مجرد روحاني در عالم امر وجوددارد كه حقيقت آن موجود است. هر چه موجود دروجود بسيط تر باشد به وجود دهنده حقيقي نزديكتر است . چون درديدگاه ملاصدرا معاد هم جسماني و هم روحاني است، ثواب و عقاب هم روحاني است و هم جسماني، ودر روز رستاخيز شخص به عينه چه از لحاظ نفس وچه ازلحاظ بدن، دوباره بر مي خيزد. عالم دنيا، محل كسب است وانسان از قدرت اختيار بر خوردارمي باشد برخلاف عالم آخرت كه محل كسب نيست و انفعال، انقلاب و تغييردرآنجا معنا ندارد. سنخ وجود در عالم آخرت غير از عالم دنياست و دنيا و آخرت درجوهر و ذات متباين اند. دربينش صدرائي بر خلاف ديدگاه متكلمين عذاب جاودانه نيست.

Mulla sadra , has certain explanation about death , reward and adversity after death, based on his own philosophical . his view was that the death is a very natural and unavoidable thing for soul. And every natural thing is righteous and The perfection and entirety for that thing.the corruption, decay and destruction caused by the death of the body, are indicated and accidental matter. In this view, the death is related to descriptions rather than person. In view of Mulla sadra, heaven and the hell, it s joy or punishment, all of them are essential to worldly human s performance and his behavior. Each trait that is overcome to others in the world, on the day of resurrection, it s owner will be mingled in an appropriate way of that behavior. Persons who have reached the truth and united by intellectual reality, are eager to death. And their associated body has same form of worldly body. There is a single spiritual body in the world for each type of physicality’s in the omniscient. Whatever a person is subtler than to his spirituality, he will be become closer than to real spirit in view of Mulla sadra. So the reward and adversity are spiritual and physical too. And the person will rise both spirituality and physically again in the day of resurrection. This world is the place of achievement and a human has an authority (choice ability), and it s opposite of hereafter where it isn t place of achievement and something like shame, radical changes have no mean there. The category of spirituality in hereafter is separate of this world. This world and hereafter are distinct in their nature. In the sights of Mulla sadra, the punishment is not eternal, so this view is opposite of views of other speakers. Key words: Mulla sadra, resurrection, death, reward, adversity