بررسي جايگاه و اهميت بازار صادراتي بورس كالاي ايران در توسعه صادرات غيرنفتي ايران

The study of Iran Mercantile Exchange (export market) importance in development of Irans non-oil exports

در اين مقاله به بررسي جايگاه و اهميت بازار صادراتي بورس كالاي ايران در توسعه صادرات غيرنفتي ايران پرداخته شده است. بدين منظور سعي گرديد با بررسي روند محصولات مبادله شده در رينگ صادراتي بورس كالاي ايران ميزان اثرگذاري بر روي صادرات غيرنفتي در كشور با استفاده از تكنيك گشتاور تعميم يافته و با به كارگيري داده هاي ماهيانه براي دوره فروردين ماه سال 1390 تا شهريور ماه 1395 ارزيابي گردد. لذا هدف اصلي اين مطالعه بررسي وجود يا عدم وجود رابطه بلندمدت پايدار بين ارزش محصولات مبادله شده در رينگ صادراتي بازار فيزيكي بورس كالاي ايران و صادرات غيرنفتي در كشور مي باشد. بدين منظور، از آزمون هاي هم گرايي(هم انباشتگي) استفاده شده است. نتايج برآورد مدل مبين اين موضوع مي باشد كه متغير ارزش مبادلات رينگ صادراتي بورس كالاي ايران نقش مثبت معناداري بر ارزش صادرات غيرنفتي ايران داشته است. اين مسئله فرضيه مهم پژوهش مبني بر تاثير مثبت و معنادار مبادلات رينگ صادرات بورس كالاي ايران بروي صادرات غيرنفتي ايران را تائيد مي كند. ميزان تاثير اين متغير هرچند اندك اما 0.356 درصد برآورد شده است. بدين مفهوم كه با رشد تقريبا 3 درصدي در ارزش مبادلات رينگ صادراتي بورس كالاي ايران موجبات رشد 1 درصدي ارزش صادرات غيرنفتي را فراهم خواهد كرد. متغير نرخ ارز نيز بعنوان يك متغير مهم نقش مثبت معناداري بر مبادلات رينگ صادراتي بورس كالاي ايران داشته است. بطوري كه با افزايش يك درصدي نرخ ارزغيررسمي(دلار) شاهد افزايش 1.65 درصدي در ارزش صادرات غيرنفتي در دوره مورد بررسي بوده ايم. هم چنين متغيرهاي قيمت نسبي و ارزش صادرات غيرنفتي يك دوره پيش نيز داراي اثرات منفي معناداري بر روي ارزش صادرات غيرنفتي دوره جاري گرديده است.