نقش علوم انساني اسلامي در تمدن سازي اسلامي

يكي از اهداف مهم انقلاب اسلامي ايران، ايجاد «تمدّن اسلامي» است كه در سخنان مقام معظّم رهبري بارها بر آن تأكيد شده است. تحقق كامل اين هدف والا نيازمند كوشش هاي علمي و مجاهدت هاي عملي فراوان و سازمان يافته است. هر چند فعاليّت هاي پراكنده اي از سوي برخي از انديشمندان مسلمان و دغدغه مندان انقلابي در باب تمدن سازي اسلامي صورت پذيرفته است، ليكن از نظر نگارنده يكي از الزامات تحقق اين ايده، تحول علوم انساني و جايگزيني آن با « علوم انساني اسلامي» است. زيرا علوم انساني رايج مبتني بر مباني معرفت غربي است كه سخت با مباني معرفتي مقبول اسلام در تعارض است. اين مقاله با روش توصيفي ـ تحليلي در صدد است اثرگذاري علوم انساني اسلامي را در پيدايش و رشد تمدّن اسلامي بررسي نمايد. توجه به اينكه علم يكي از پايه هاي تمدن است از يك سو، و مبنا بودن علوم انساني در ميان ساير علوم از سوي ديگر مؤيد اين است كه هر تلاشي در راستاي ايجاد علوم انساني اسلامي در شكل گيري تمدن اسلامي نقش آفرين خواهد بود. نتيجه پژوهش نشان مي دهد مهم ترين منبع براي اسلامي سازي علوم انساني، معارف والاي قرآني است. استفاده از ظرفيت هاي متعدد عالمان ديني، حوزه هاي علميه، عنصر اجتهاد، رسانه و نيز اهتمام به توليد علم و نخبه پروري براي ايجاد اين تحول ضروري است.