تبيين اصل هم پيوندي ساخت كالبد بازار تاريخي موجود شهر يزد مبتني بر نظريه ي پيوند با تكنيك چيدمان فضا

اصل هم پيوندي يكي از اصول مهمي است كه به فضاها ساخت مي بخشد و به مثابه ي اساسي ترين مفهوم در تمام اصول و قواعد ديگر طراحي شهري جريان دارد. فهم معني هم پيوندي مستلزم پي بردن به مفاهيم ديگر مانند جزء، كل، رابطه، پيوند و تأثير متقابل است. در معماري و شهرسازي اولين بار ويتروويوس رابطه و پيوند دقيق اجزاء را مطرح كرد و بعد در شهرهاي قرون وسطي به كار گرفته شد. مطالعات حاكي از آن است ساخت كالبد بازار تاريخي شهر يزد به مثابه ي جزئي از سيستم (كل) شهر در گذشته پيوند مناسبي با مراتب مختلف و هم¬چنين بين اجزاي خود در هر مرتبه داشت اما امروزه خيابان كشي¬هاي جديد با ناديده گرفتن اصل هم پيوندي موجب از هم گسستن ساخت كالبد بازار و تقسيم آن به دو بخشه ي شمالي و جنوبي گرديده است. اين پژوهش با رويكردي سيستمي، نگرش قياسي و نگاه سلسله مراتبي، در بخش مرور ادبيات مفاهيم به روش توصيفي و در بخش پژوهش به روش تحليلي و با تكنيك چيدمان فضا انجام شد. نتيجه گيري حاصل از تحليل ها نشان داد خيابان قيام در همه ي مراتب از ميزان هم پيوندي ساخت كالبد بازار كاسته است و با برقرار كردن بيشترين ميزان هم پيوندي با راسته هاي بازار، ارزش هم پيوندي آن را به خود جذب كرده است. بدين ترتيب از اهميت مسيرها و محورهاي بازار كاسته است و با به عهده گرفتن نقش پيوند دهنده و دسترسي، كاركرد آن را از بين برده است. در بازارهاي تاريخي بيشتر شهرهاي ايران مسئله ي مذكور مطرح است؛ از اين رو مطالعات و يافته هاي پژوهش قابل توجه در موارد مشابه است.