نقش وقف در تقويت حقوق شهروندي

وقف يكي از اقسام حق انتفاع است. قانون مدني در ماده ي 55، وقف را «حبس مال و تسبيل منفعت» تعريف نموده است. اهميت اين نهاد، آن را در زمره ي عقود معين قرار داده است. با اين حال، قوانين موجود (قانون مدني و قانون تشكيلات و اختيارات سازمان حج و اوقاف و امور خيريه مصوب 2/10/1363)، راجع به شرايط متولي از جمله دارا بودن صفاتي چون اهليت، اسلام، كفايت، امانت و... ساكت مي باشند؛ بنابراين براي رفع ابهام در اين خصوص رجوع به منابع معتبر فقهي و آراي حقوقدانان امري ضروري است. آنچه از اين نوشتار حاصل آمد اين است كه اهليت استيفا و وجود صفات عقل، رشد و بلوغ در متولي، تابع شرايط عمومي قراردادهاست و راجع به ساير صفات بين حقوقدانان و فقها تشتت آراء وجود دارد، اما در صورت اشتراط هر يك از آنها توسط واقف و در صورت احراز عدم وجود آن صفت، متولي منعزل مي شود. حال اگر وصف مورد نظر زايل گردد و متولي منعزل شود، با بازگشت آن وصف، سمت توليت به وي باز نمي گردد.