حق بر هويت فرهنگي به مثابه حق بر متفاوت ماندن

حق بر هويت فرهنگي ناظر است بر مجموعه اي از حقوق معطوف به تعيين، ابراز، حفظ و توسعه هويت فرهنگي متمايز. اين حق را مي توان جلوه اي از عدالت ترميمي و جبراني در مقابل سلب منفعت هاي نظام-مند ناشي از استقرار پديده دولت-ملت در جوامع چندفرهنگي دانست كه ضرورتاً مبتني بر توزيع نابرابر قدرت و منزلت ميان فرهنگ هاي متفاوت موجود در آن جوامع است. در ارتباط با مفهوم اين حق دو رويكرد متمايز وجود داردكه مي توان آنها را در قالب «حق بر متفاوت بودن» و «حق بر متفاوت ماندن» تفكيك نمود. حق بر هويت فرهنگي در معناي حق بر متفاوت بودن در سطح وسيعي متكي بر مفهوم آزادي و خودمختاري فردي است؛ آزادي تعيين و ابراز هويت فرهنگي و آزادي اقدام در حفظ و توسعه آن. از سويي ديگر، حق بر هويت فرهنگي به مثابه حق بر متفاوت ماندن، با تمركز بر اصل آسيب پذيري هويت هاي فرهنگي متمايز در درون ساختارهاي دولت-ملت، متضمن تاكيد بر عنصر برابري در بازتعريف مفهوم و محتواي اين حق است. بر اين اساس، اين مقاله تلاشي است در جهت تبيين چارچوب مفهومي حق بر هويت فرهنگي در رويكرد اخير. در اين راستا با تبيين ماهيت، محتواي و عنصر دارنده حق مزبور، به ويژه در پرتو نظام بين المللي حقوق بشر، تلاش مي گردد تا مفهومي از حق مزبور ترسيم گردد كه متضمن تلفيق مؤلفه هاي آزادي هاي فردي، برابري گروهي و تساهل نسبت به تنوع فرهنگي باشد و حفاظت از هويت متمايز را به عنوان پيش شرط تحقق آزادي فردي توجيه نمايد.