تأمّلي در شگرد هاي به كار گيري حروف در مثنوي معنوي و ديوان شمس

توجه به حروف و استفاده از آن ها به اشكال مختلف در شعر اغلب شاعران قابل مشاهده است. مولوي، خاقاني، سنايي، ناصر خسرو و ... جزو شاعراني هستند كه اين برجستگي كاربردي در آثار ايشان به راحتي قابل تشخيص است. همين كاربردها نوعي سبك شخصي در شعر شاعران را مي نماياند كه بررسي و تحليل آن ها خالي از فايده نبوده و به نوعي در تبيين افكار و انديشه هاي سرايندگان سودمنــد است. از اين رو اين مطالعه با هدف تشخيص، تبيين و نشان دادن ابيات و اشعاري كه مولانا در آن ها با حروف به هنرنمايي پرداخته، شكل گرفت. به همين منظور مثنوي معنوي و ديوان شمس اين شاعر عارف، با روش توصيفي – تحليلي و با ابزار كتابخانه اي و نرم افزارهاي گوناگون نظير صَرير و دُرج مورد كنكاش قرار گرفته و معلوم گرديدكه مولانا در تصويري كردن حروف الفبا يد بالايي داشته و توانسته در بيش از نصف حروف الفباي هنرنمايي كند. اين بازي با حروف را مي توان در تك تك شماري حروف يك واژه، توجه به شكل ظاهري آن ها، انتزاع از مجموعه ي حروف الفبا، توجه به حروف اول واژه ها و توجه به حروف رمز قرآني و ... دسته بندي نمود.