نقدي نوين در ادبيات تطبيقي: نقد جغرافيايي

يكي از عناصر مهم و بسيار تأثيرگذار در آفرينش اثر ادبي، فضا و جغرافيا است. بعد از جنگ جهاني دوم و به ويژه در يكي دو دهه اخير تعداد قابل توجهي از تحقيقات در حوزه ادبيات به بررسي مكان‌ها در متون ادبي پرداخته است. بررسي مكان در آثار ادبي در اين دوران به خصوص در دوره پست مدرن مورد اهميت بيشتري قرار گرفت و جايگزين زمان گرديد كه از توجه بيشتري تا آن دوران برخوردار بود. يكي از رويكردهاي نوين در حوزه ادبيات و هنر، نقد جغرافيايي مي‌باشد كه بسيار بحث برانگيز بوده و يكي از رويكردهاي نوپا در ادبيات تطبيقي در قرن حاضر مي‌باشد. اين نقد كه در اوايل قرن بيستم و يكم و در فرانسه شكل گرفت در ايران چندان به آن پرداخته نشده است. نقد جغرافيايي بيانگر توجه دوباره به رابطه ادبيات و فضا است كه بعد از سالهاي نود، نه تنها در حوزه مطالعات ادبي بلكه در حوزه جغرافيا ظهور يافته و بر اين مسئله تاكيد دارد كه ادبيات تنها بازنمايي دنياي پيرامون انسان نيست بلكه در شكل‌گيري آن نيز سهم بسزائي دارد. هدف از نگارش مقاله حاضر، معرفي نقد جغرافيايي به عنوان يك روش نوين نقد ادبي و هنري است كه در آن، علاوه بر تعريف اين مبحث، چگونگي و علت شكل‌گيري آن مورد بررسي قرار مي‌گيرد و به ارائه نظريات متفاوت در اين زمينه پرداخته خواهد شد.