استخراج و بررسي تركيبات تشكيل دهنده اسانس و خواص آنتي اكسيداني مرزه بختياري (Satureja bachtiarica)، سهندي (Satureja sahendica) و خوزستاني (Satureja khuzistanica) جمع آوري شده از رويشگاه هاي طبيعي ايران

اين تحقيق به منظور بررسي و مقايسه تركيبات تشكيل دهنده اسانس و خواص آنتي اكسيداني سه گونه مرزه بختياري (Satureja bachtiarica)، سهندي (Satureja sahendica) و خوزستاني (Satureja khuzistanica) جمع آوري شده از رويشگاه هاي طبيعي در دانشگاه آزاد اسلامي واحد شوشتر در سال 1390 انجام شد. براي شناسايي تركيبات تشكيل دهنده اسانس مرزه از كروماتوگراف گازي و براي ارزيابي فعاليت آنتي اكسيداني اسانس از حذف راديكال آزاد دي فنيل پيكريل هيدرازيل (DPPH ) و احيا يون فريك استفاده شد. نتايج نشان داد كه مهمترين اجزاي اسانس در مرزه خوزستاني شامل كارواكرول (3/78 درصد)، پارا سيمن (1/8 درصد) و تيمول (8/4 درصد)، در مرزه بختياري شامل پارا سيمن (1/40 درصد)، كارواكرول (9/23 درصد) و تيمول (8/16 درصد) و در مرزه سهندي پارا سيمن (0/39 درصد)، تيمول (7/24 درصد) و گاما ترپينن (6/15 درصد) بود. بيشترين ميزان حذف راديكال آزاد DPPH در اسانس مرزه خوزستاني به ميزان 54 ± 1316 ميكرومول ترولكس بر گرم اسانس ديده شد و بيشترين ميزان احياكنندگي يون فريك در عصاره مرزه خوزستاني به ميزان 24 ± 1013 ميكرومول آهن در گرم اسانس مشاهده شد كه تفاوت معني داري با نمونه آنتي اكسيدان صنعتي بوتيل هيدروكسي تولوئن (BHT) نداشتند. نتايج اين تحقيق نشان داد مرزه خوزستاني با دارا بودن بيش از 70 درصد كارواكرول در اسانس خود بيشترين خاصيت حذف راديكال هاي آزاد اكسيژن را در مقايسه با دو مرزه ديگر به خود اختصاص داد.