استخراج و شناسايي تركيبات شيميايي مرحله رشد كامل رويشي كرفس كوهي (Kelussia odoratissima Mozaff)

كرفس كوهي با نام علمي Kelussia odoratissima M گياهي مهم از خانواده چتريان با ارزشهاي دارويي، اقتصادي و اكولوژيكي در منطقه زاگرس مركزي است. متاسفانه اين گياه در اولين مرحله اي رشدي خود (غنچه)، در اثر برداشت غيرمجاز كه در نتيجه باور بوميان بر دارا بودن خواص درماني بيشتر و عطر و طعم زياد و بازار پسند بودن ، در معرض انقراض مي¬باشد. اگرچه مطالعاتي زيادي در زمينه شناسايي تركيبات كرفس كوهي صورت گرفته است ولي اين اولين مطالعه در زمينه شناسايي تركيبات شيميايي در مرحله رشد كامل رويشي كرفس كوهي كه مهم¬ترين مرحله از زندگي اين گياه براي ادامه رشد اين گياه در سالهاي آينده و همچنين توليد بذر براي جلوگيري از انقراض اين گونه گياهي با ارزش است. به منظور بررسي ميزان تركيبات شيميايي اين گياه در مرحله رشدكامل رويشي، ابتدا از اكوتيپ شيخ عليخان از مرحله، رشد رويشي كامل كرفس كوهي نمونه برداشت شد. براي شناسايي تركيبات به صورت بافت تازه و سالم با روش Headspace، استفاده شد. پس از بررسي هاي نتايج Headspace و مراجعه به كتب مرجع، تركيبات عمده شيميايي مرحله رشد كامل رويشي كرفس كوهي شناسايي گرديد. مهمترين تركيب هاي تشكيل دهنده شامل: 5-Pentyl cyclohexa-1,3-diene، Z-ligustilide، (2E-)-methyl-3-Octen-5-yne، Propylbenzene، (2E)-Decen-1-ol، α –copaene مي¬باشند كه حدود 89.8 درصد از تركيبات را تشكيل مي¬دهد.