ارزيابي تركيبات بيوشيميايي و ظرفيت آنتي اكسيداني گياه پنيرك (Malva neglecta Wallr.) در استان خوزستان

گياه پنيرك (Malva neglecta Wallr.) در استان خوزستان با نام ’توله‘ و در فرهنگ عربي اين استان ’خبازي‘ شناخته مي‌شود كه به خاطر ارزش غذايي يا دارويي توسط افراد محلي از مزارع كشاورزي و رويشگاه هاي طبيعي جمع آوري گرديده و مصرف مي‌گردد. با توجه به عدم وجود اطلاعات در مورد تركيبات تشكيل دهنده گياه پنيرك در خوزستان، در آزمايش حاضر تركيبات بيوشيميايي و ظرفيت آنتي اكسيدانتي برگ گياهان پنج توده پنيرك (Malva neglecta Wallr.) جمع‌آوري شده در زمستان 1395 از رويشگاه هاي طبيعي در مناطق مختلف ملاثاني( شهرستان باوي، 35 كيلومتري شمال شرقي اهواز) مورد مقايسه قرار گرفت. نشان داد كه ميزان خاكستر توده 3 (92/12 درصد ماده خشك) به طور معني داري كمتر از ساير توده ها بود، توده هاي 3 و 4 داراي بيشترين فيبر (به ترتيب 1/5 و 51/4 درصد) و توده 5 داراي بيشترين قندهاي محلول (25/0 ميلي گرم در گرم ماده خشك) و فنل كل (85/8 ميلي گرم در گرم ماده خشك) بود ولي ميزان قندهاي پنتوز و هگزوزها در برگ توده ها تفاوت معني داري نداشت. توده هاي 1 و 3 داراي كمترين ظرفيت آنتي اكسيدانتي و توده 2 داراي بيشترين مقدار كلروفيل a, b و كلروفيل كل بود. بيشترين مقدار كارتنوئيدهاي برگ در گياهان توده 1 و 2 وجود داشت (به ترتيب 24/0 و 21/0 ميلي گرم در گرم وزن تر). با توجه به عدم كشت تجاري اين گونه در منطقه و جمع آوري نمونه ها توسط افراد محلي، به نظر مي رسد لازم است در مورد كشت ديم اين گونه و مقايسه تركيبات تشكيل دهنده در كشت ديم و نمونه هاي جمع آوري شده از رويشگاه هاي طبيعي مطالعاتي انجام گيرد.