تعيّن‌واساختي‌صبر در شالوده‌ي زيبايي‌شناسي قصّه¬¬اي‌از قرآن‌كريم

در اين پژوهش با روش تحليلي ـ انتقادي، قصه‌ي موسي و خضر در سوره‌ي كهف از قرآن كريم واسازي شده است. هدف از اين بررسي مشخص‌سازي احاطه‌ي ايدئولوژيك بر دال‌هاي مألوف در ذهن بشر است. بنابراين مهم‌ترين ويژگي¬هاي اجزاي كل قصّه را با مرجعيّت مركزگرا در ذهن موسي و مركزيّت صبر تطبيق داده‌ايم. در اين بررسي ابتدا سه نوع گفتگو در قصه مشخص‌شده است: نخست گفتگوي امر واقع كه بين دو شخصيت موسي و خضر صورت گرفت؛ دوم گفتگوي قرآن كريم با مخاطبان خود و سوم نيز گفتگوي دروني هر يك از خوانندگان اين متن با خود است. در اين پژوهش با رويكرد واسازي به تحليل معناي گفتگوي اول و سوم پرداخته شده است. يافته¬ها نشان مي‌دهد آنچه خضر به دنبال آن بوده، برانداختن هژموني و غلبه ذهن موسي و خواننده‌ي تاريخي است كه در نهايت بيان‌گر چگونگي همراهي انسان بر پايه‌ي صبر است. نقطه عزيمت اين شيوه، تلاش براي روشني و وضوح دال‌هاي زباني در جهت دريافت مدلول‌هاي ممكن است. در اين پژوهش همچنين تلاش ‌شد تا با برخي ابعاد نقد واساختي، وجوهي از عناصر مفهومي و صوري صبر به عنوان جزئي هم‌پوشان در تقابل‌هاي دو جزئي ساختار دهنده‌ي معاني قصه‌ي‌ خضر و موسي بررسي شود. هدف از اين پژوهش پاسخ به دو مسأله است: آيا احاطه‌ي ايدئولوژيك بر دال‌هاي مألوف موجب پيش معنايي در قصّه‌هاي قرآني مي‌شود؟ ديگر اينكه تعارض تعيّن ناپذير صبر از نظر شالوده‌ي زيبايي‌شناسيك چه لايه‌هايي از معنا و رفتار را در قصّه‌هاي قرآني پديد آورده است؟