آينده پژوهي اخلاقي؛ ضرورتي اجتناب ناپذير براي مديريت پيشگيرانه در مواجهه با چالش-هاي اخلاقي سلامت همراه

زمينه: سلامت گستره اي فراتر از سلامت فيزيكي دارد. «سلامت همراه» به عنوان يك ابزار مدرن مي تواند به ارتقاي سلامت فيزيكي افراد كمك كند؛ امّا در عين حال ممكن است دغدغه، استرس و رنج بيماران و حتي افراد سالم را نيز افزايش داده و احساس امنيت و اعتماد آنها را نسبت به كادر درمان و عملكرد حال و آينده آن كاهش دهد. سلامت حوزه اي باز و حساس است و گردش اطلاعات در آن به هر صورتي كه نابجا و نادرست باشد مي تواند آثار زيان بار رواني، اقتصادي، خانوادگي، اجتماعي و ... را در جامعه رقم بزند. اين تبعات در سطح كلان كشوري قابل تأمل و تأثير گذار خواهد بود و مي تواند باعث انحراف نابجا در خواسته و نياز واقعي مردم در حوزه سلامت شود. «سلامت همراه» بايد متضمن سلامت فيزيكي، رواني، اجتماعي، خانوادگي و ... باشد. بررسي و تحليل اين موارد مربوط به حوزه تخصصي اخلاق در «سلامت همراه» است. اين مطالعه به تبيين اين ضرورت و اهميت آن مي پردازد. اهداف: اين مطالعه قصد دارد جايگاه و اهميت اخلاق در «سلامت همراه» را تبيين نموده و به معرفي برخي از عناوين اصلي اين حوزه بپردازد. در انتها نيز راهكاري براي مديريت اخلاقي «سلامت همراه» با رويكرد پيشگيرانه ارائه نمايد. روش تحقيق: اين پژوهش حاصل تجربه ي تحصيلي، پژوهشي و حرفه اي نويسنده مي باشد. به علاوه تلاش شده است تا چالش هاي اخلاقي سلامت همراه با روش آناليز مقايسه اي كه در پژوهش هاي كيفي كاربرد دارد استخراج و پيرامون آن بازانديشي شود. يافته ها: حذف شدن ارتباط چهره به چهره بين مردم و كادر سلامت با استفاده از تكنولوژي «سلامت همراه» مي تواند منافع و مضراتي داشته باشد. بي دقتي در اطلاع رساني، شناسايي و مديريت نيازهاي واقعي مخاطبان، به روز نبودن، بهره برداري هاي تجاري از «سلامت همراه» به عنوان يك اصل، اعتماد و استفاده فراتر از استاندارد مخاطبان به «سلامت همراه»، كيفيت پايين نرم افزارهاي مورد استفاده و سيستم ها و شركت هاي پشتيبان آنها، عدم توجه به مخاطبان عام و خاص، افشاي اطلاعات سلامت، تبليغات «سلامت همراه» و ... از مهمترين چالش هاي اخلاقي اين حوزه مي باشد. در تمام اين موارد نياز به يك مديريت تخصصي فعال و پيشرو پشت و جلوي صحنه ضروري است. نتيجه گيري: مهندسان و برنامه ريزان «سلامت همراه» بايد توانايي پيش بيني و مديريت مخاطرات اخلاقي ناشي از آن را پيش از استفاده عموم داشته باشند. در اين زمينه رويكرد «مديريت پيش بين» براي مخاطرات اخلاقي مزمن و فوري توصيه مي گردد. بدين منظور تأسيس دفتر «آينده پژوهي در سلامت همراه» با رويكرد علمي و اخلاقي پيشنهاد مي گردد.