بررسي تطبيقي تحولات ساخت و رنگ درتكنيك هاي كاشي كاري مساجد ايراني از دوره سلجوقي تا قاجار

كاشي كاري در مساجد يكي از هنرهاي اصيل اسلامي است كه همواره و در طي دوره هاي متوالي دستخوش تغييرات فراواني شده است.به نظر مي رسد،چنين تحولاتي براساس شرايط فرهنگي ،سياسي،اجتماعي و...بوده و منجر به ساخت انواع مختلف كاشي مطابق با خواست هاي زماني شده است. در مقاله حاضر به دليل گستردگي موضوع و نياز به بررسي اسناد تاريخي و بناهاي دوره هاي مختلف معماري،از روش تركيبي تحقيق استفاده شده است.اين روش ها شامل همبستگي، تحليل مقايسه اي، و مورد پژوهشي مي باشد. دراين تحقيق با بررسي تحولات هنر كاشي كاري در دوره هاي مختلف زماني و مقايسه ي بناهاي شاخص اين دوره ها،شاهد آن هستيم كه طرحهاو نقوش زينتي،گره سازي و طرح هاي هندسي همواره مبتني بر باورهاي عميق توحيدي بوده و درتلاش اند كه انسان را از كثرت جهان بيرون به تفكر دروني عميق و قلمرو روح ببرند. درنهايت اين نتيجه حاصل شد كه تحولات درعرصه اجتماع، درتمامي زير مجموعه هاي آن نيز اثرگذار بوده است؛دراين ميان، كاشي كاري درمساجد)مهمترين بناي مذهبي مسلمانان(جايگاه ويژه اي داشته است. در دوره هايي بنا به سليقه درباري ميل به تجمل گرايي در ساختمان ها افزون گشت از اين رو تزيينات جلوه اي بسيار مهم در ساخت هر بنا يافت وبنابراين كاشي كاري نيز ماندگاري مي طلبيد ولي در دوره هاي بعدي به علت نياز به ساخت سريع بنا تكنيك ساخت كاشي نيز دستخوش تحولات گرديد؛چنين تحولاتي در كاشي كاري مساجد را عموما مي توان در تكنيك هاي ساخت،رنگ و نقوش روي آن مورد بررسي قرار داد÷