انتخاب مكانهاي مناسب جهت احداث سدهاي كوتاه خاكي (مطالعه موردي: حوزه آبخيز بابلرود)

طراحي پروژه هاي كم هزينه در كشورهاي در حال توسعه نياز به آناليزهاي منطقه اي اوليه دقيقي دارد تا كه منجر به انتخاب مكان بهينه شود. در بيشتر موراد تنها نقشه هاي بزرگ مقياس دردسترس است كه اطلاعات كافي از خصوصيات محيطي و مورفولوژيكي فراهم نمي كند. در اين زمينه تكنيك سنجش از دور مي تواند اطلاعات زيادي را با قدت تفكيك مكاني و زماني بالايي در اختيار ما قرار دهد. بنابراين تكنيك سنجش از دور ابزار نقشه برداري بسيار مفيدي بخصوص در نواحي كه اطلاعات كافي دردسترس نيست مي باشد (مانند اكثر كشورهاي در حال توسعه). دراين پژوهش ما روشي براي ارزيابي مكان ساخت سدهاي خاكي كوتاه ارائه داده ايم كه بطور گسترده اي بمنظور جمع آوري آب مورد استفاده قرار مي گيرد. معيار هاي انتخاب كه در دو روش كيفي و كمي تعريف شده اند برپايه آناليزهاي منطقه اي هستند و در آن از داده هاي ماهواره اي(تصوير، مدل رقومي ارتفاعي) هيدرولوژيكي و ژئومورفولوژيكي كه بصورت رايگان و براحتي قابل دسترسي مي باشند، استفاده شده است. معيارهاي كيفي بمنظور شناسايي دره ها، بستر دره ها و سازند هاي سنگي برپايه تفسير هاي چشمي تصاوير ماهواره اي و نقشه هاي بزرگ مقياس دردسترس بكار برده مي شوند. از ديگر معيارهاي كيفي فاصله از زيرساخت ها و موقعيت گسل ها مي باشد. معيار هاي كمي برحسب شاخص هايα، P و β بيان مي شوند، شاخص مورفولوژيكي(α)، بعنوان نرخ سود به هزينه (benefit/cost) و برحسب حجم آبي كه مي تواند ذخيره شود در مقابل حجم سد، قابل محاسبه است؛ شاخص هيدرولوژيكي(P) مبتني بر آناليز حوزه هاي مشاركت كننده در هر مكان و الگوهاي باران سنجي در منطقه بوده و ضريب تركيب (β)، تركيب جنبه هاي هيدرولوژيكي و مورفولوژيكي مي باشد. در روش بكار برده شده در حوزه بابلرود استان مازندران، از 35 مكان تنها 23 مكان توانستند از فيلتر معيار هاي پيشنهادي عبور كنند.23 مكان باقي مانده برحسب مقدار ضريب β كلاسه بندي شدند .