تأثير پنجره اُرسي برآرامش رواني انسان در معماري خانه هاي مسكوني

بينايي به عنوان مهمترين حس انتقالي در ميان ديگر حواس انسان ها در منتقل كردن احساسات، به مغز انسان نقش بسيار مهمي ايفا مي كند، كه در اين بين نور از اهميت بسزايي برخوردار است. تحقيقات نشان مي دهد كه ميزان شدت، نوع منبع، جهت و شيوه توزيع نور در محيط هاي متفاوت فعاليت انساني ممكن است تا حدود زيادي بر رفتارها، روحيات، بازدهي و كارايي وي تأثير بگذارد. نور نامناسب در فضاهاي زيستي انسان اعم از محل كار، منازل و ... علاوه بر تأثير روي بازدهي و كارايي انسان، موجب بروز عواملي چون اضطراب، كاهش سلامت و آسايش و ناهنجاري هاي رفتاري مي شود. پنجره هاي با شيشه هاي رنگي مانند اُرسي، نور را در رنگهاي متنوع و متعددي از خود عبور داده و از عبور درصد قابل توجهي از اشعه هاي گرم و سوزان به داخل جلوگيري مي نمايند. پنجره هاي اُرسي در معماري ايراني جايگاه ويژه اي داشته و هميشه براي طبقات مختلف جامعه متفاوت بوده است. جز سران و حاكمان كمتر كسي مي-توانستند از اين نوع پنجره در منزل يا عمارت خود استفاده كنند. از اُرسي مي توان به عنوان يكي از عناصر مهم معماري بومي و سنتي نام برد؛ زيرا علاوه بر زيبايي و خصوصيات روانشناختي، بر روشنايي فضا نيز تأثير دارد. در اين تحقيق با بررسي و معرفي اُرسي، جايگاه آن و دلايل استفاده از پنجره هاي اُرسي، به اين نتيجه رسيديم كه اهميت آن نه تنها در عملكرد، بلكه در فرم، رنگ و نقش هاي بكار رفته در پنجره مي باشد. همچنين خواص انتقال نور از پشت شيشه هاي رنگي به فضاي درون خود بر اهميت موضوع مي افزايد. در اين مقاله از روش مرور متون و منابع و اسناد تصويري و توصيفي استفاده شده است. همواره هدف بر اين بوده كه پنجره اُرسي به عنوان جزيي از بنا با تزئينات گره خورده و به منظور خاص در معماري سنتي بكار رفته است. جايگاه بالايي از جنبه هاي مادي و معنوي همچون، زيبايي بصري، حفظ حريم و محرميت فضاي بيروني و ايجاد آرامش رواني انسان پيدا كرده است. لذا فضا را روحاني و معنوي مي كند، طوري كه با فرد حاضر ارتباط معنايي برقرار مي كند، گويي فضا با انسان سخن مي گويد.