بررسي كتيبه‏هاي ميرزاغلامرضا اصفهاني در مسجد و ‏مدرسه سپهسالار

مسجد و مدرسه سپهسالار يكي از معروفترين معماري‏هاي دوره قاجار مي‏باشد كه ساخت آن توسط ميرزاحسين‏خان ملقب به سپهسالار 24- 1298 ه‏ق آغاز شد. بعد از مرگ سپهسالار توسط برادرش مشيرالدوله به پايان رسيد. در اين بنا از تزييناتي چون كاشي‏كاري، حجاري، گچ‏بري، مقرنس و كتيبه در تركيباتي زيبا براي تزيين استفاده شده است.كتيبه‏هاي اين بنا توسط خطاطان متعددي در دوره‏هاي گوناگون چون عمادالكتاب، زرين خط، ميرزا غلامرضا اصفهاني و حسين لرزاده خطاطي شده است. اما از ميان اين خطاطان ميرزا غلامرضا اصفهاني جز برجسته‏ترين آنها به‏شمار مي‏رود. تلاش نگارندگان در مقاله حاضر بر آن بوده تا با معرفي ميرزاغلامرضا اصفهاني به عنوان يكي از خطاطان طراز اول دوره قاجار به مهارت وي در كتيبه‏نگاري در بناي سپهسالار بپردازند و كتيبه‏هايي را كه توسط اين خطاط رقم خورده است را مطالعه نمايند. اهميت كتيبه‏هاي اين بنا استفاده و رواج خط نستعليق در كتيبه‏نگاري به جاي خط كوفي و ثلث است. بنابر آنچه بيان شد، پرسش‏هاي اين مقاله بدين‏ترتيب است: تفاوت كتيبه‏هاي ميرزا غلامرضا اصفهاني با ساير خطاطان مسجد و ‏مدرسه سپهسالار در چيست؟ آيا خط نستعليق توانسته هماهنگي لازم را در فضاي تزييني در كتيبه‏نگاري ايجاد كند؟روش تحقيق به‏كار گرفته شده تاريخي- تحليلي است و و روش گردآوري اطلاعات، اسنادي (كتابخانه‏اي) با توجه به منابع مكتوب و كتيبه‏هاي بناي مورد نظر است. در نهايت آنچه در بخش نتيجه‏گيري بدست آمده است اين است كه كتيبه‏نگاري جز هنرهايي به‏شمار مي‏رود كه در تمامي دوران‏ها در معماري جزيي از تزيينات بنا بوده و همواره پيامي تاريخي، مذهبي و اعتقادي با خود همراه داشته است