اثر نوع كاربري اراضي بر ذخيره كربن و نيتروژن خاك در برخي خاكهاي شرق استان خوزستان

تغيير در كاربري اراضي و مديريت خاك اثرات جبرانناپذيري را بر اكوسيستم خاك وارد ميكند، و اثرات قابل توجهي را بر ديناميك كربن آلي خاك( SOC ( و نيتروژن ( N ) ميگذارد. از اينرو اين مطالعه به منظور بررسي تأثير نوع كاربري اراضي )جنگل طبيعي، مرتع طبيعي و كشاورزي( بر ذخيره كربن آلي و نيتروژن كل خاك در بخشي از حوزه آبخيز ركعت مورد بررسي قرار گرفت. به اين منظور نمونه هاي خاك از سه كاربري جنگل طبيعي، مرتع طبيعي و كشاورزي و در 8 تكرار از لايههاي 0 11 و 11 00 سانتيمتري تهيه شدند. نتايج نشان داد كه اثر نوع كاربري اراضي بر تغييرات كربن، - -نيتروژن كل و نسبت C/N و همچنين ذخيره كربن و نيتروژن كل خاك معنيدار است. مقدار كربن آلي كل و نيتروژن كل خاك به ترتيب در كاربري جنگل طبيعي و پس از آن مرتع طبيعي و كشاورزي بيشترين مقدار بوده است. همچنين ذخيره كربن از كاربري جنگل طبيعي، مرتع طبيعي و كشاورزي به ترتيب به ميزان 42/28، 29/92 و 22/5 مگاگرم بر هكتار كاهش يافته است. روند تغييرات ذخيره نيتروژن نيز مشابه با كربن آلي بوده به طوري كه در بين كاربريهاي مذكور دارا بوده است. به طور كلي نوع كاربري اراضي / بيشترين مقدار ذخيره نيتروژن را جنگل طبيعي (9/47 مگاگرم بر هكتار) جنگل طبيعي، مرتع طبيعي و كشاورزي( سبب تغييرات قابل توجهي در ذخيره كربن و نيتروژن در هر دو لايه سطحي و زيرسطحي شده است. به طوري كه در كاربريهاي طبيعي به دليل ورود مكرر بقايا به خاك مقادير ذخيره كربن و نيتروژن بسيار بيشتر از كاربري كشاورزي بوده است. همچنين دركاربري كشاورزي به دليل كاهش ورودي كربن آلي و افزايش سرعت تجزيه بقاياي ورودي به آن ميزان ذخيره كربن و نيتروژن بسيار كاهش يافته است.