تفكيك شيميايي عناصر خاكي نادر در سرباره هاي ذوب معدن مس سرچشمه با استفاده از روش استخراج گزينشي BCR

در كارخانه ذوب مجتمع مس سرچشمه به عنوان بزرگترين كارخانه ذوب مس در ايران به ازاء توليد هر تن مس بطور ميانگين، حدود 2/2 تن سرباره توليد ميشود حدود18/4درصد از اين سرباره ها بعد از فرايند الك كردن و آسياب كردن براي ساير مصارف استفاده مي شود اين فرايندمنجر به آلودگي خاك هاي اطراف مراكز خردايش مي گردد. اين ميزان منجر به توليد سالانه 374000 تن سرباره ذوب مي گردد. در اين مطالعه به بررسي تفكيك شيميايي عناصر خاكي نادر در سرباره هاي ذوب معدن مس سرچشمه با استفاده از روش استخراج گزينشي BCR پرداخته شده است. براي اين منظور از سرباره هاي تازه و پودر شده انجام شد. بعد از آماده سازي نمونه ها غلظت كل ) Total Concentration ( عناصر توسط روش ICP-MS در آزمايشگاه لب وست كشور استراليا تعيين گرديد و سپس تفكيك شيميايي عناصر به روش استاندارد BCR در چهار مرحله شامل اجزاء تبادل پذير، احياشونده، اكسيد شونده و باقيمانده انجام شد . نتايج حاصل از الگوي تفكيك شيميايي نشان مي دهد، عناصر خاكي نادر موجود در سرباره هاي ذوب تحرك پاييني دارند و به لحاظ زيست محيطي در صورت آلودگي خاك هاي سطحي پتانسيل خطر بسيار كمي نشان مي دهند. متوسط غلظت اين عناصر در فاز تبادل پذير 8 درصد، در فاز احياشونده 3 درصد، در فاز اكسيدشونده 9 درصد و در فاز باقيمانده 80 درصد مي باشد. حضور بالاي عناصر اغلب در فازهاي باقيمانده به خوبي مؤيد ميزان تحرك زيست محيطي پايين عناصر خاكي نادر از سرباره هاي ذوب مي باشد.. نتايج حاصل از غلظت كل اين عناصر در نمونه هاي سرباره نشان داد كه غلظت عناصر سريم، لانتانيوم ودنئوميديم نسبت به بقيه عناصر خاكي نادر در نمونه هاي سرباره هاي ذوب بيشتر است.