كليدواژه :
پويايي , سرزندگي , تعاملات اجتماعي , روانشناسي محيط , فضاهاي عمومي , مراكز تجاري
چكيده فارسي :
فضاهاي عمومي از قديم‌الايام، محل تعاملات اجتماعي، فرهنگي و اقتصادي مردم بوده‌اند و ازاين‌جهت، از ارزش خاصي برخوردار بوده‌اند. درگذشته بازارها، فضاي عمومي محسوب مي‌شدند و اكثر تعاملات مردم در اين مكان‌ها صورت مي‌گرفته است. به همين دليل، بازارها در نقاط مهم شهر به وجود مي‌آمدند و مهم ترين مسير رفت‌وآمد مردم بوده‌اند. در عصر حاضر، با ورود اتومبيل‌ها و به‌تبع آن خيابان‌كشي‌ها و به‌طوركلي تغيير فرم شهر، بازارها رفته‌رفته به دست فراموشي سپرده شدند و جاي خود را به مراكز تجاري دادند. مراكز تجاري به‌عنوان قلب اقتصادي شهرها، بخش مهمي از بافت شهري را تشكيل مي‌دهند و نقش مهمي در زندگي اجتماعي شهر دارند. نكته‌ي حائز اهميت، اين است كه اين مراكز بايد همانند بازارها، نيازهاي جسمي و روحي مردم و همچنين تعاملات اجتماعي آنها را به‌درستي تأمين كنند، ولي متأسفانه امروزه در طراحي مراكز تجاري، بيشتر به جنبه‌ي اقتصادي توجه مي‌شود و جنبه‌هاي ديگر، كمرنگ شده است؛ بنابراين ضرورت دارد كه در طراحي اين مراكز با ديد متفاوت‌تري نگريست و ويژگي‌هاي ارزشمند بازارها را تا حد امكان در اين مراكز گنجاند. در حقيقت همان‌گونه كه درگذشته، بازارها افزون بر جنبه‌ي معماري و عملكردي خود، باعث ايجاد يك محل امن و سازنده در برخورد فرهنگ‌ها و آداب و سنن اقوام گوناگون بوده‌اند، يك مركز تجاري امروزي نيز مي‌تواند مكاني پرقدرت در ايجاد ارتباطات فرهنگي و تعاملات اجتماعي بين مردم باشد؛ به‌طوري‌كه با ايجاد فضايي سرزنده و بانشاط از فشارهاي رواني و روزمره زندگي مدرن امروزي بكاهد. در اين تحقيق كه با استفاده از روش توصيفي- تحليلي و ابزار كتابخانه‌اي انجام‌شده، سعي بر اين بوده است كه عوامل مؤثر بر پويايي و سرزندگي و گسترش تعاملات اجتماعي در مراكز تجاري شناسايي و تقويت شود، اگرچه مساحت بيشتر اين مراكز اغلب با رونق اقتصادي همراه است، لكن كيفيت معماري و اجرا، تنوع كاربري‌ها، خدمات و تجهيزات آنها معايب بزرگي دارد كه در طرح مناسب بايد بدان انديشيده شود.
چكيده لاتين :
Traditionally public spaces, were places of social, cultural, and economic interaction and therefore were of great value. In the past, bazars were considered as public space and the majority of interactions were taken place in these places. As a result, bazars were located at the important places of cities and were the most important people commute. In the present era, by using cars and consequently street developments and general changes in city form, bazars were gradually forgotten and replaced by commercial centers. Commercial centers as the economic heart of cities, are important part of the urban fabric, and they play an important role in the social life of the cities. Th e important point is that these centers, as public spaces, should satisfy both physical and emotional needs of people as well as bazars, and provide their social interactions correctly, but unfortunately now in the design of commercial centers, economic aspects are more considered, and other aspects has been faded; Th erefore, it is necessary to look in a different view at the design of them to revitalize the valuable features of the bazars as far as possible in these centers. In fact, bazars, in addition to their architectural and operational aspects, have been provided a safe and productive place in dealing with different cultures and traditions, hence a modern commercial center could also be a rich place for cultural communication and social interaction between people, and therefore reduces the stress of daily modern life by providing a lively and vibrant spaces. In this study, using analytical-discriptive method and documentary studies, has been tried to recognize the factors affecting the dynamism and vitality and expansion of social interaction in comercial centers. However the area of these centers is often associated with prosperity, but architectural quality and performance, variety of applications, services and equipment of them have great disadvantages that should be considered in an appropriate design.
