پارمنيدسيسم؛ فهم ماهيت دولت در ايران

هدف از اين جستار طرح پيشنهادي براي فهم ماهيت دولت در شاكله كلي آن در درازناي تاريخ است. طبعاً اين شاكله معطوف به روندهاي كلي است و امور جزئي، يا استثنائات را در بر نمي‌گيرد. مي‌توان اين امور و استثنائات را از جنس «مؤيد قاعده» دانست. با توجه به درك ماهيت تعميم يافته مورد نظر در فهم دولت، طرح پيشنهادي بايد از كليت مناسب برخوردار باشد، يا به تعبير ديگر از جنس فلسفه با چشم‌داشتي به امر سياسي باشد. طرح پيشنهادي در اينجا، «پارمنيدسي» ناميده مي‌شود. پارمنيدس يكي از مهم‌ترين فيلسوفان دوران پيشاسقراطي و سقراطي است. انديشة وي كه معمولاً در تقابل با هراكليتوس به بحث گرفته مي‌شود ناظر بر ثبات و ماندگاري شاكله‌هاي بنيادين هستي است و در همين راستا امر متغير به امر مانا حواله مي‌شود. خلاصه آنكه در اين قطبيت آغازين در انديشة فلسفي بين ثبات و دگرگوني، پارمنيدس شاخص‌ گونة نخست است و از‌اين‌رو مناسب ديده شد نامش در تلاش براي فهم شاكلة دولت همچون سرنمون به كارگرفته شود. به جهت به‌كارگيري انديشه پارمنيدسي در حوزة دولت مي‌توان نظريه‌هاي فر ايزدي و امامت را در وهلة نخست و اموري چون اجتهاد در فقه سياسي را در گام پسين توضيح داد.