تحليل وسطح بندي توزيع شاخص هاي توسعه اجتماعي - فرهنگي شهرستان هاي استان آذربايجان غربي

Analysis and Leveling of the Distribution of Socio - Cultural Development Indicators in the Cities of West Azarbaijan Province

كاستن از عدم تعادل ها، بهره برداري اصولي و منطقي از توان هاي محيطي، توزيع بهينه امكانات و جمعيت، مطالعه شهر و روستا با نگرش سيستمي و شناخت ميزان نابرابري هاي مابين سكونتگاه ها از جمله وظايف مهم برنامه ريزي ناحيه اي است. از اين رو مقاله حاضر بر آن است با بهره گيري از تكنيك تحليل عاملي و خوشه اي و استفاده از 21 شاخص در زمينه هاي اجتماعي - فرهنگي شهرستان هاي استان آذربايجان غربي بپردازد. نوع تحقيق در اين پژوهش كاربردي- توسعه اي و روش بررسي آن توصيفي- تحليلي است. نتيجه بكارگيري تحليل عاملي تقسيم بندي شهرستان ها در 4 سطح برخوردار- نسبتا برخوردار- محروم و بسيار محروم است. يافته هاي پژوهش نشان مي دهد كه شهرستان خوي رتبه 1 با امتياز 47/3 و شهرستان چالدران رتبه 17 با امتياز 25/3- در بين 17 شهرستان استان آذربايجان غربي را به خود كسب كرده، كه 52/23 درصد شهرستان ها در سطح برخوردار، 3/26 درصد برخوردار، 29/35 درصد نسبتاً برخوردار، 52/ 23 درصد محروم و 64/17 درصد در سطح بسيار محروم قرار گرفتند و در نهايت با استفاده از تحليل خوشه اي و ترسيم نمودار دندروگرام، شهرستان ها به گروه هاي همگن طبقه بندي شده اند. در مجموع يافته ها، نشان از تفاوت و نابرابري شهرستان ها در برخورداري از شاخص هاي اجتماعي- فرهنگي است. بنابراين توجه به برنامه ريزي هاي ناحيه اي و منطقه اي در راستاي رفع نابرابري ها و توزيع عادلانه امكانات، خدمات، جمعيت، در راستاي توسعه و پيشرفت استان امري ضروري است.

The reduction of the imbalances, the basic and logical utilization of environmental power, the optimal distribution of facilities and population, the study of the city and the village with a systematic attitude and the recognition of the inequalities between settlements are among the important tasks of regional planning. Therefore, the present paper aims to use factor analysis and cluster analysis techniques and use 21 indicators in socio-cultural areas of the cities of West Azarbaijan province. The research type in this applied-development study is descriptive-analytic.The result of applying the factor analysis of the division of counties in four levels is rather deprived and very deprived. The findings of the research show that Khoy city ranked 1 with a score of 3.47 and Chaldoran ranked 17th with a score of 3.25 in 17 cities in the West Azarbaijan province, which had 23.52 percent of the counties in the level , 26.3%, 35.29%, 23.22% were deprived and 17.64% were very deprived. Finally, by using cluster analysis and dendrogram diagrams, cities were divided into homogeneous groups Are classified