بررسي خاك¬هاي منطقه جنوب¬غربي شهر ميبد از نظر پتانسيل تورم با استفاده آزمايش¬هاي حدود اتربرگ و كاني¬شناسي

Investigating the Soils of the Southwest Region of Meybod in terms of swelling Potential Using Atterberg and Mineralogy test

آسيب¬هاي وارد شده به برخي از سازه¬هاي مستقر در زمين¬هاي رسي در نقاط كويري كشور به ويژه استان يزد و ابهام در تفسير ساز و كار و علت اين آسيب¬ها، شناسايي خصوصيات تورمي اين خاك¬ها را ضروري مي¬سازد. به دليل مشاهده ترك¬خوردگي در ديوار سازه¬ها در برخي از مناطق شهر ميبد، منطقه محدودي در قسمت جنوب¬غربي اين شهر انتخاب و سه گمانه با اعماق 4، 3 و 1 متري (عمق رايج شالوده¬هاي سبك) حفر گرديد و 8 نمونه دست خورده از تمامي عمق¬ها برداشت شد. يك نمونه هم از عمق چهارم يك گودبرداري 4 متري موجود در منطقه برداشت شد. آزمايش¬هاي حدود اتربرگ براي تعيين ميزان تورم خاك به صورت غير-مسقيم و كاني¬شناسي (XRD) براي تعيين درصد كاني¬هاي رس موجود در خاك انجام گرفت. نتايج به دست آمده نشان مي¬دهد به دليل وجود مقدار اندك كاني اسمكتيت كه عامل اصلي تورم خاك است و همچنين مقايسه مقادير حدود اتربرگ با معيار¬هاي تجربي مختلف، ميزان متورم شوندگي خاك منطقه پايين است.

Damage caused to some structures located in clay lands, especially in Yazd province, and ambiguity in the interpretation of the mechanism and the cause of these damage, necessitates the identification of the swelling properties of these soils. Due to the observation of the cracking in the wall of structures in some areas in city of Meybod, a limited area was selected in the south-west of the city and three boreholes with depths of 4, 3 and 1 meter (the common depth of light foundations) were drilled and 8 samples were taken from all depths and 1 example of a 4-meter deep excavation in the area was taken. Atterberg limits test were used to measure the soil swelling potential in a non-permanent manner and mineralogy test (XRD) to determine the percentage of clay minerals in the soil. According to Atterberg limits test, soil swelling potential was measured low. Existence of light amount of smectite minerals in mineralogy test approves this issue.