نسبت علم و دين از ديدگاه دكتر گلشني و نصر

امروزه نظريات متنوعي اعم از تعارض، تعامل، وحدت و جدايي در باب نسبت علم و دين مطرح است در مقاله حاضر سعي بر اين است تا نظريات و ديدگاه هاي دكتر نصر و گلشني در خصوص نسبت دين و علم تبيين و بررسي گردد. در نسبت بين علم ودين ديدگاه دكتر نصر در طيف جريان فكري سنت گرايان قرار مي گيرد و به نوعي ايشان نماينده اصلي گفتمان سنت گرايي محسوب مي شوند كه قائل به حيات تمدن اسلامي در طول تاريخ اند و دليل آن را زنده و جاويد بودن اسلام مي دانند. از ديدگاه دكتر نصر تنها احياي جهان بيني اسلامي سنتي مي تواند جايگزين جهان بيني رايج غرب باشد كه اكنون دچار دگرگوني عميق گرديده و از جهتي در حال زوال است. در نظر ايشان جهان بيني اسلامي خصوصا ارتباط آن با علوم طبيعي بايستي مجدا احيا ، كشف و به زبان دنياي معاصر تدوين شود و در پرتوي آن علم جديد نقادانه ارزيابي و جذب در جهان فكري اسلام گردد. به طور كلي از اين منظر فهم و نقادي تمدن و علوم غرب بايستي از نقطه نظر سنت اسلامي آغاز گردد. از سويي ديگر، بنا به نظر دكتر گلشني، بنيان گذاران علم نوين در جهان غرب افراد متديني بودند اما در ادامه و با پيشرفت علوم، عرصه بر دين تنگ گرديد و به نوعي تعارضات علم و دين را منجر شد كه به زعم برخي علم جاي دين را گرفت. اين در حالي است كه از نظر دكتر گلشني تعارضي بين علم و دين نيست و حقيقت وراي اين نسبت و ارتباط، گفتگو است البته نه گفتگويي كه هر دو طرف با هم برابر باشند. به نظر ايشان هر چند علم به شناخت بهتر آيات الهي مدد مي رساند اما در طول دين و نيازمند به آن است هم از جهت مفروضات متافيزيكي و ملاحضات اخلاقي و هم از آن جهت كه بدون دين بسياري از سوالات علمي بدون پاسخ باقي مي ماند. در واقع ايشان قائل به علم ديني هستند و در نهايت، چارچوبي كه براي علم ديني ارائه مي دهند علم به صورت خودكفا و مستقل از دين نمي تواند به حيات خود ادامه دهد.