بررسي رابطه مادر-كودك با مشكلات رفتاري كودكان 6-4 ساله كم شنواي شهرستان كرج

مقدمه: در ميان عوامل مختلف موثر بر شكل گيري شخصيت كودك، خانواده از جايگاه ويژه اي برخوردار است. در خانواده است كه كودك ياد مي گيرد دوست بدارد،دوست داشته شود، به نيازها و انگيزه هايش پاسخ داده شود، با محروميت هاي اجتناب ناپذيري نيز برخورد كند و البته اين محروميت ها را به وسيله عشق و محبت جبران نمايد. در اين ميان نقش والدين و بخصوص مادر بسيار موثر است. از نظر روان تحليل گران نخستين رابطه كودك، پايه و اساس شخصيت او را تشكيل مي دهد. برطبق نظر آنها كودك به اين دليل به چهره دلبستگي (مادر) علاقمند شده و به او دلبسته مي شود كه به تدريج در مي يابد كه مادر مسئول ارضاء نيازهاي دهاني اوست. قبل از تولد كودك، انتظار داشتن فرزندي سالم،انتظاري طبيعي در والدين است. والدين بويژه مادران در طول دوران بارداري درباره آينده فرزندشان رويا هايي را در سر مي پرورانند. رو برو شدن مادر با فرزند معلول در حقيقت متلاشي شدن رويا هاي او و انتظار داشتن فرزند سالم است كه منجر به افسردگي و بروز مشكلات روحي و عاطفي در مادر مي گرد. بديهي است مادري كه مشكلات روحي و عاطفي دارد و دچار افسردگي مي باشد نمي تواند رفتار مناسبي با كودك معلول خود داشته باشد. محبت هاي افراطي و حمايت هاي بيش از حد كودك معلول و يا طرد وي توسط مادر مي تواند مشكلات جدي در روند رشد شخصيت كودك معلول را ايجاد نمايد. ناشنوايي عبارت است از فقدان كامل يا بخشي از شنوايي به گونه اي كه فرد مبتلا بدون سمعك نمي تواند گفتار انسان را بشنود. ناشنوايي نقصي است كه به موجب آن فرد بيش از 70 دسي بل كمبود شنوايي دارد. طبق آمار جهاني 5 تا 6 دهم درصد از افرادي كه در سن مدرسه هستند دچار نقص يا كمبود شنوايي هستند. اثرمعلوليت هاي شنوايي در حدي است كه بسياري از توانايي هاي فرد را براي سازگاري با محيط لازم ميباشد را تحت الشعاع قرار مي دهد. امروزه در پهنه ي ديدگاه هايي كه كوشش مي كنند به فهم بهتر زندگي رواني، تحول عاطفي و چگونگي پديدآيي اختلال هاي كودكان دست يابند، نظريه هايي كه محور اصلي را رابطه ي مادر-كودك مي دانند جايگاه وسيع و خاصي دارند. هدف از اين تحقيق بررسي ارتباط بين رابطه ي والد - كودك با ويژگي هاي رفتاري كودكان كم شنوا مد نظر مي باشد .روش: روش پژوهش در محدوده ي پژوهش هاي توصيفي پيمايشي قرار دارد. جامعه آماري مورد نظر كليه كودكان كم شنوا با سن تقويمي 6-4 سال دريكي از مراكز ناشنوايي و كم شنوايي شهرستان كرج در ارديبهشت سال 1393 مي باشند. حجم نمونه 30 نفر و روش نمونه گيري از نوع تصادفي بوده است. داده ها از طريق دو پرسشنامه ، جمع آوري گرديد. پرسشنامه اول : مقياس ارزيابي رابطه مادر – كودك (MCRE) كه توسط مادران تكميل شد. پرسشنامه دوم : پرسشنامه ي رفتاري راتر كودكان/فرم معلم ، مي باشد كه توسط معلمان اين كودكان تكميل گرديده و در پايان بر اساس نرم افزار spssتجزيه و تحليل شد. يافته ها: نتاج بدست آمده در دو بخش داده هاي توصيفي و استنباطي ارائه شده. در بخش توصيفي ويژگي هاي جمعيت شناختي و دربخش استنباطي با استفاده از آزمون هاي آماري مناسب به فرضيات مطالعه پاسخ داده شده است. داده هاي توصيفي مشخص كرد ميانگين سني مادران شركت كننده در اين پژوهش ، 31 سال است كه بيشتر آنها (46 درصد) تحصيلات كمتر از ديپلم دارند. همچنين 50 درصد از مادران شركت كننده داراي يك فرزند هستند كه 50 درصد از كودكان كم شنواي 6-4 سال اين مركز ، فرزند اول خانواده ميباشند . نتايج بدست آمده نشان مي دهد كه ميانگين دو سبك كنترل مفرط و سهل گير به نسبت سبك پذيرش در مادران كودكان كم شنوا بالاتر است. همچنين نتايج بدست آمده مشخص كرد كه اين كودكان داراي مشكلات رفتاري خيلي كم هستند و ميانگين همه ي مولفه هاي پرسشنامه رفتاري كودكان به صفر نزديك است. آزمون فرضيات نشان داد: عدم تاييد فرضيه اول : بين سبك فرزند پروري كنترل مفرط مادر با پرخاشگري و بيش فعالي ،اضطراب ، افسردگي، ناسازگاري اجتماعي، رفتار ضد اجتماعي واختلال كمبود توجه رابطه معناداري وجود ندارد. عدم تاييد فرضيه دوم : بين سبك فرزند پروري سهل گيرانه مادر با پرخاشگري ، بيش فعالي، اضطراب ، افسردگي، ناسازگاري اجتماعي و رفتار ضد اجتماعي رابطه معناداري وجود ندارد. عدم تاييد فرضيه سوم : بين سبك فرزند پروري پذيرش مادر با پرخاشگري، بيش فعالي، اضطراب، افسردگي، ناسازگاري اجتماعي، رفتار ضد اجتماعي و اختلال كمبود توجه رابطه معناداري وجود ندارد.