جايگاه رويكرد تلفيقي در دوره پيش از دبستان

هدف پژوهش حاضر بررسي جايگاه رويكرد تلفيقي در دوره ي پيش از دبستان به منظور پرورش مهارتهاي چند بعدي زندگي و تحقق يادگيري معنا دار است. پژوهش از نظر هدف كاربردي و روش پژوهش توصيفي–تحليلي مي باشد.از آنجا كه آموزش سنتي و به شيوه ي مستقيم در دوره ي پيش از دبستان جايگاهي ندارد پرداختن به رويكرد تلفيقي به عنوان رويكرد هم نوا با آهنگ دوره ي اوان كودكي در اولويت سياست هاي آموزش و پرورش دوره ي پيش از دبستان است. همچنين با وجود نگرش مثبت به رويكرد سازنده گرايي در اين دوره ضرورت توجه به رويكردهاي نوين آموزشي در جهت تغيير نقش مربي و كودك، مشاركت كودكان با همسالان، كسب تجربه ي همه جانبه و با كيفيت، حل مسئله و آمادگي براي زندگي در دنياي واقعي را بيش از پيش نمايان مي سازد. امروزه نمي توان مثل گذشته رسالت تعليم و تربيت را انتقال اطلاعات دانست و نمي توان دانش و مهارت را از طريق حافظه جاودانه نمود چراكه رويكردهاي ديسيپليني سنتي بيش از پيش رشد و گسترش يافته اند و علوم، مجزا و بخش بخش شده اند اين امر سبب شده كه متربي يك بعدي رشد نمايد و به سوي جزم انديشي سوق داده شود همچنين از واقعيات زندگي فاصله بگيرد. از آنجا كه در دنياي واقعي، كودك يك بعدي نيست و داراي ابعاد و نيازهاي مختلف است و رشد ناموزون يك بعد، او را داخل يك گودال عميق فرو مي برد كه ساير ابعاد تماشاگر آن هستند بنابراين به منظور پاسخگويي به نيازهاي كودك و جامعه و رهايي از اثرات رويكرد سنتي بايد به رويكردي در آموزش روي آورد كه به جاي موضوعات مجزا به موضوعات يكپارچه پرداخته باشد به گونه اي كه اين موضوعات در برگيرنده ي مسائل مهم و مورد نياز كودك و جامعه باشد و هم زمان در برگيرنده ي چند رويكرد آموزشي باشد يعني به يك موضوع مورد علاقه كودك و جامعه از ديد علوم مختلف پرداخته شود و به جاي تاكيد روي روش هاي سنتي، آموزش روي شيوه هاي يادگيري نوين مثل رويكرد حل مسئله و بازي هاي پروژه اي كه كودكان را با ابعاد مختلف يك موضوع و مسئله مواجه مي كند تاكيد شود. همچنين پرورش خلاقيت و مهارت هاي چند وجهي زندگي، تفكر انتقادي و بسياري مهارت هاي فرآيندي لازم براي يادگيري مادام العمر و معنا دار مورد ترغيب و تشويق قرار گيرد. تحقق چنين امري تا حدي از طريق رويكرد تلفيقي ميسر خواهد بود چون در اين رويكرد آموزش بر محور مسائل و واقعيت هاي زندگي فردي و اجتماعي كودك تنظيم مي شود. كاولي و همكاران (1995)، هلوج (1993)، موري (1995)، ساكسي (1991) و همچنين ديم (1996) در پژوهش هاي خود نشان دادند كه رويكرد تلفيقي در رشد مهارتهاي گوناگون از قبيل : مهارتهاي زباني، زيباشناسي و درك هنري، مهارت هاي ارتباطي و زندگي، كار گروهي و مهارتهاي مشاركتي و سرانجام آمادگي براي ورود به دبستان و جلب علايق و انگيزه هاي كودكان موثر بوده اند. نتيجه آن كه براساس دستور العمل هاي انجمن ملي آموزش و پرورش آمريكا مربيان اوايل دوران كودكي در پيش دبستان رويكرد تلفيقي را جهت تدريس محتوايي آغاز مي كنند. برنامه ي تحصيلي تلفيقي كودكان را در تجارب يادگيري معنادار به وسيله ي روش هاي زير درگير مي سازد : • يادگيري محتوايي و مهارتهاي عملي را در كنار هم آموزش مي دهند سپس كودكان مهارتهاي پيشرفته را براي يادگيري در مورد دنياي اطراف خود به كار مي گيرند . • سئوال هاي جالب و معتبري را در مورد جهان واقعي مطرح مي سازند. • فرصت هايي را براي پژوهش كودكان فراهم مي نمايد. با توجه به چيستي و هدف آموزش و پرورش در دوران اوليه كودكي كه مبتني بر برنامه اي مي باشد كه بر رشد كلي و همه جانبه ي كودك متمركز است لذا مربيان و طرفداران تعليم و تربيت نتيجه مدار رويكرد تلفيقي را در آموزش دوره ي كودكي به كار مي برند زيرا بر اين باور بوده اند كه كودكان نمي توانند در رويكردهاي موضوع مجزا به سطوح عالي يادگيري دست پيدا كنند همچنين با توجه به ويژگي فلسفه آموزش رويكرد سازنده گرا مي توان رويكردهاي تلفيقي را متاثر از اين فلسفه تربيتي دانست.رويگرد تلفيقي مي بايست به عنوان يك عامل تسهيل كننده و تنها كوشش ممكن در تمام دوره هاي آموزشي براي تحقق علايق تلفيقي يا همان تجربيات يكپارچه و در هم تنيده به يادگيري و از منظر سازنده گرايي بايد آن را مظهر تلاش هدفمند، آگاهانه و عقلاني در راستاي نيل به اين مهم در تعليم و تربيت دوره ي پيش از دبستان به حساب آورد و آن را ضروري شمرد. احمدي(1390)در كتاب طراحي و سازماندهي محتواي برنامه درسي ، يوسفي(1389) در كتاب رويكردهاي آموزشي در كار با كودكان خردسال و ملكي (1382) در كتاب رويكرد تلفيقي به برنامه درسي به معرفي و اهميت ضرورت به كارگيري رويكرد تلفيقي در آموزش كودكان اشاره كرده اند.همچنين مفيدي (1393) ، صافي (1393) ، حسيني نسب ، احمديان و فتوحي (1388) در كتابهاي برنامه آموزش و پرورش در دوره ي پيش از دبستان و آموزش و پرورش ابتدايي و اصول و تغييرات در تعليم و تربيت اوايل دوران كودكي به بررسي خصوصيات كودكان پيش دبستان و ويژگي هاي آموزشي اين دوره پرداخته اند. يافته هاي پژوهش جايگاه موثر و اثر بخش رويكرد تلفيقي را در رشد و پرورش همه جانبه كودك به عنوان آرمان مطلوب دوره ي پيش از دبستان در كودكان نشان داده است .