ارزشيابي كيفيت فعاليت هاي جاري براي مراقبت هاي شخصي كودكان در مراكز پيش از دبستان شهرستان قشم مبتني بر استاندارد بين المللي اكرز(ECERS-R)

دوره پيش دبستاني و اوان كودكي، در اولويت كار هر جامعه اي كه داراي استراتژي هاي روشن رشد و توسعه و داراي سياست هاي منظم آموزشي است؛ قرار دارد. شواهد تحقيقات نشان مي دهند كه كيفيت بالاي آموزش و پرورش پيش دبستاني، مزايا و منفعت هاي آموزشي، اقتصادي و اجتماعي قابل توجهي در طولاني مدت فراهم مي كند. و مي تواند نتايج مثبت را نه تنها براي كودكان و خانواده هايشان، بلكه براي جامعه به ارمغان آورد. به رغم وجود اين اهميت و تاكيد آگاهان آموزشي و سلامت كودكان، شواهد نشان مي‌دهد در كشورمان ارزشيابي كيفيت فعاليت هاي جاري براي مراقبت هاي شخصي در مراكز پيش از دبستان، مورد كم‌توجهي قرار گرفته است. لذا اين پژوهش با هدف ارزيابي كيفيت فعاليت هاي جاري براي مراقبت هاي شخصي در مراكز پيش از دبستان شهرستان قشم مبتني بر استانداردهاي بين المللي اكرز به صورت مطالعه موردي انجام شده است. تعداد 24 مركز پيش از دبستان، بر اساس نمونه گيري به روش خوشه اي دو مرحله اي از مناطق شهرستان قشم(شرقي و غربي) و سازمان هاي متولي(آموزش و پرورش و بهزيستي) به صورت تصادف انتخاب شد و كيفيت آن ها در 5 شاخص: اقدامات ايمني، اقدامات بهداشتي، دستشويي رفتن/ سرويس بهداشتي، وعده هاي غذايي/ ميان وعده ها، سلام/ خداحافظي، مورد ارزشيابي قرار گرفته شد. در مرحله اول ارزشيابي با استفاده از ابزار اكرز (فنون مشاهده و مصاحبه) مبتني بر ديدگاه عملگرايي و به روش پژوهش تركيبي از نوع در هم تنيده انجام شد و در مرحله بعد با مشخص كردن وضع موجود مراكز پيش از دبستان، هر شاخص در طيف كيفي ناكافي ،كم، خوب، عالي مورد قضاوت قرار گرفت و بعد از استخراج و تحليل يافته ها، در نهايت راهكارهاي عملياتي مبتني بر بهبود كيفيت استاندارد اكرز ارائه شده است. يافته‌هاي پژوهش حاضر نشان مي‌دهد فعاليت‌هاي جاري براي مراقبت‌هاي شخصي در مراكز پيش از دبستان شهرستان قشم مبتني بر استاندارد اكرز با ميانگين 6/2 در مقياس درجه بندي 1تا 7، در سطح كيفيت كم قرار دارند. اكثر نشانگرهاي مربوط به فعاليت‌هاي جاري براي مراقبت شخصي در مقياس دو سطحي مطلوب و نامطلوب، در وضعيت نامطلوب ارزيابي شد. كيفيت سرويس هاي بهداشتي و دستشويي مراكز آموزشي با ميانگين 71/1 كمترين ميانگين در بين 5 شاخص مورد ارزيابي مي‌باشد كه بر مبناي استاندارد اكرز در سطح كيفي ناكافي قرار دارد. يافته هاي ارزيابي كيفي نشان مي دهد تعادل غذايي/ميان وعده به خوبي رعايت نشده است. همچنين امكانات اوليه مراقبت هاي شخصي كودكان در مراكز پيش از دبستان كافي نيست. تشويق و ترغيب كودكان به انجام مسقلانه اقدامات بهداشتي كمتر مشاهده مي شود. علاوه بر اين خطر ايمني عمده اي در فضاي داخلي و بيروني مراكز پيش از دبستان وجود دارد. در ادامه، براي بهبود وضعيت موجود، پيشنهادها و راهكارهايي ارائه شده است. از نتايج اين ارزشيابي مي توان در برنامه ريزي هاي آتي مراكز پيش از دبستان و بهبود كيفيت همه جانبه آن ها استفاده كرد.