ملاحظات پدافند غيرعامل در مناطق مرزي درياي خزر

خطر هنگامي بروز مي‌كند كه تهديدات خارجي بر عوامل داخلي آسيب‌پذير تأثيرات تخريبي بگذارد. بنابر اين، اگر تهديدات بر آسيب‌پذيري‌ها منطبق نگردد، خطر به‌وجود نمي‌آيد. از جمله اقداماتي كه سعي دارد تهديدات خارجي متوجه آسيب‌پذيري‌هاي داخلي نشود، پدآفند غيرعامل است. گسترش تهديدات روزافزون، امري انكارناپذير در عرصه دفاعي كشور است. پدآفند غيرعامل در حقيقت يكي از انواع دفاع و يا كسب آمادگي براي دفاع است. مهم‌ترين تفاوت آن با دفاع عامل آن است كه پدآفند غيرعامل منحصراً به‌كوشش‌هايي گفته مي‌شود كه به‌منظور دور شدن از خطر و تهديدات و نه‌مقابله مستقيم با آن‌ها صورت مي‌گيرد. به‌عبارت ديگر، اگر پدآفند عامل روبه‌رو شدن با تهديدات و حمله‌هاي دشمن است، پدآفند غيرعامل از طريق كاهش ميزان آسيب‌پذيري، سعي دارد از اثرات تخريبي تهديدات دشمن بكاهد. يكي از مناطقي كه به‌دليل ويژگي تماس با محيط خارجي، همواره در معرض انواع تهديدات قرار دارد، مناطق مرزي است. اين ويژگي مناطق مرزي، آن‌ها را در برابر تهديدات خارجي آسيب‌پذير مي‌سازند. تمهيدات و اقداماتي كه به ‌منظور كاهش ميزان آسيب‌پذيري مناطق مرزي در برابر تهديدات خارجي در چارچوب پدآفند غيرعامل صورت مي‌ گيرد، متأثر از ويژگي‌هاي خاص مناطق مرزي است. تحقيق حاضر، گزارشي از بررسي تهديدهاي پدافند غيرعامل در حوزه مرز هاي شمالي كشور مي باشد. از بين بردن زمينه‌هاي آسيب‌‌پذيري اين مناطق، تقويت پيوندهاي فيزيكي و غيرفيزيكي با مناطق داخلي كشور، طراحي و برنامه‌ريزي سيستم هاي توسعه و امنيت همزمان در اين مناطق، و همچنين اجراي طرح‌هاي عمراني چند منظوره، تقويت زيرساخت‌ها به‌شكل دو منظوره دفاعي- عمراني و ايجاد فعاليت‌هاي اشتغال‌زاي دو منظوره دفاعي- توسعه‌اي، بالاخص احداث تأسيسات و استحكامات دفاعي در مواقع مورد نياز از جمله مهم‌ترين تمهيدات و اقدامات پدآفند غيرعامل در مناطق مرزي است كه با توجه به‌ويژگي‌هاي اين مناطق مي‌توان مد نظر قرار داد.