تأثير سوء جنگ تحميلي بر كودكان پيش دبستاني

مقدمه و هدف: انسان از ديدگاه اسلام موجودي در حال رشد است كه در دوران زندگي خود از مراحل مشخصي عبور مي كند . كودكان براي حفظ تعادل به طور مداوم و پويا با محيط اطراف خود رابطه متقابلي دارند اين تعادل مرتباً به هم مي خورد و سپس از راه تعامل هاي متعدد به حالت اول خود بر مي گردد . تغييرات آب و هوايي مي تواند بر سلامت كودك اثر كند به طوري كه در فصل تابستان اگر امكان تهيه تسهيلات بهداشتي براي خانواده مقدور باشد اين اَمر قادر است سلامتي كودكان را تحت تأثير مثبت قرار بدهد. رشد و تكامل و پرورش طبيعي كودك نياز به حمايت و محيطي سالم و بدور از تنش هاي جسمي و رواني دارد . عوامل و بحرانهاي طبيعي مثل سيل و زلزله و ديگر عوامل استرس زا مثل جنگ كه زايده دست بشر هستند همگي بر سلامت كودكان پيش دبستاني اثر سوء دارند. كودكان جنگ يكي از قربانيان اصلي تجاوز ارتش صدام به خاك ايران بودند و بسياري از آنها در اثر بمباران موشك هاي صدام شهيد و مجروح مي شدند و يا خانواده خود را از دست مي دادند و خيلي زود از نعمت پدر يا مادر محروم مي شدند. در اين ميان كودكاني هم بودند كه با وجود سن كم داوطلبانه به جمع رزمندگان مي پيوستند و به استقبال شهادت مي رفتند. گرچه حسين فهميده در اين ميان مشهور تر از ديگران است اما كودكان و نوجوانان ديگري نيز در جنگ حضور داشتندكه پا به پاي رزمندگان جنگيدند و به شهادت رسيدند. شهدايي چون بهنام محمدي15 ساله، عليرضا جوزي 15ساله، محمدحسين ذوالفقاري 12ساله، مهرداد عزيزالهي 14ساله، سعيد طوقاني 15ساله، رضا دخيلي 14ساله، علي جرايه 12 ساله و سيد يحيي عابدي كم سن ترين شهيد پاسدار كه در 15 سالگي به عضويت رسمي سپاه درآمد از همين دست هستند. كودكان داراي جثه كوچك و از نظر تكاملي بسيار ضعيف هستند و با كوچكترين تغييري در شرايط زندگي شان دچار اختلالات عصبي و رواني به صورت گذرا و در صورت ادامه يافتن به صورت مزمن در خواهد آمد به عبارتي دچار سندرم بعد از ضربه خواهند شد . كودكان اين انسانهاي كوچك و بي گناه در قرون متمادي دستخوش سوء استفاده توسط ظالمان و حاكمان ستمكار بوده اند و در اين راستا نتوانسته اند هيچگاه مانند ساير انسانهاي بزرگسال از حقوق خود دفاع كنند و متاسفانه اين سرمايه هاي عظيم انساني قبال از رسيدن به سن باردهي دچار نقصان هاي شديد شده و ضررهاي جبران ناپذيري به جوامع وارد مي شود. هدف از اين تحقيق بررسي تأثير عوارض جسمي ـ رواني جنگ بر كودكان اين مرز و بوم بود.روش كار: اين مطالعه، يك مطالعه مروري سيستماتيك و مقطعي است . جستجو در پايگاههاي اطلاعاتي Elsevier, proquest, pubmed, google scholar, splinger و ساير سايت هاي مرتبط با جنگ تحميلي طي سالهاي 1393 تا 1396 با استفاده از كليد واژه هاي كودكان ، جنگ تحميلي ، عوارض روحي جسمي صورت پذيرفت از بين 30 مقاله جستجو شده پس از مطالعه خلاصه مقالات ، 20مقاله كه حاوي كليدواژه هاي مورد نظر بودند انتخاب شدند. يافته ها: جنگ مي تواند عوارض كوتاه مدت و دراز مدتي را بر جسم و روان كودكان بر جاي گذارد . آنان دچار دردهاي با علتهاي نامشخص و مبهم، اختلال در فرايند رشد و تكامل، اضطراب و استرسهاي نهفته ، كابوس هاي شبانه حتي تا دوران بزرگسالي ، اختلال پس از ضربه و شب ادراري هاي غير قابل كنترل و راه رفتن در خواب و .... شوند كودكان قدرت تطابق پذيري كمي دارند و لذا با هر عامل و استرس خارجي و دروني دجار اختلال در تطابق مي شوند و مكانيسم هاي دفاعي آنان ضعيف است و هم چنين دراز مدت نمي توانند از اين مكانيسم هاي دفاعي بهره ببرند طبق نتايج مطالعات بين توان سازگاري با استرس، حفظ احساس كنترل ، كاهش افسردگي و اضطراب ارتباط وجود دارد. بحث ونتيجه گيري: از بين 18 مطالعه كمي، 13 مطالعه اثر مثبت مداخلات پيشگيرانه و برنامه ريزي هاي مؤثر و آموزش هاي حمايتي و هدايتي به خانواده و دور كردن كودك از شرايط استرس آور را گزارش نمودند. هم چنين نتايج مطالعات كيفي انجام شده ، ارتباط اعضاء خانواده با خدا، ارزش هاي مذهبي و پيوستگي با ديگران به عنوان اجزاي ضروري تجارب معنوي مي تواند به آنان براي غلبه بر شرايط استرس زاي ناشي از جنگ و بمباران هاي شهرها توسط دشمن متجاوز كمك نمايد.