تحليل «فرايند فرديت» در داستان شاه و پسر وزير در منطق‌الطير عطار نيشابوري

«فرايند فرديّت» هماهنگي انسان با خود و رشد و تكامل او در گذر از فراز و فرودهاي زندگي و نيز به آرامش رسيدن انسان و يكپارچگي وي با خودِ درون است. بي شك انسان مي تواند طي گذر از مراحل گوناگون با مجاهده و كوشش به مطلوب خود برسد. كارل گوستاو يونگ يكي از بزرگترين روانشناسان قرن بيستم و بنيان گذار «مكتب روانشناسي تحليلي» اين رشد و ترقي انسان را مي شكافد و معتقد است براي تكامل، انسان بايد با كهن الگو‌هاي :پرسونا يا نقاب،آنيما يا مادينه جان و آنيموس يا نرينه جان و سايه آشنا شود و با آنها ادغام شده و سرانجام به «فرايند فرديت» دست يابد. كهن الگو هاي يونگ را مي توان در شخصيت‌هاي داستاني «منطق الطير» عطار جست و با دقت در آنها مي توان دريافت كه هريك از شخصيت‌ها چگونه طي روند داستان، آهسته آهسته با سايه خود روبرو شده و نقاب خود را كنار مي‌زنند و پس از برخورد و آشنايي با آنيماي خود و ادغام با آن، به قلّه ي سعادتي كه يونگ از آن به عنوان كهن الگوي«فرايند فرديت» ياد مي كند، مي رسند. پژوهش حاضر تلاش دارد كه به لحاظ نظري، ضمن بهره گيري از آموزه هاي مكتب روان شناسي يونگ، به بررسي كهن الگوي «فرايند فرديت» در شخصيت اصلي داستانِ «شاه و پسر وزير» از منطق الطيرِعطار بپردازد. قابل ذكر است، روش گردآوري اطلاعات، مطالعه ي تبيني و توصيفي بوده است.نتيجه اين تحقيق نشان مي دهد داستان مذكور قابلت تحليل كهن الگويي را دارد و نيز اين پژوهش بيانگر اين است كه با هدايت و حضور پيرِخرد، از سايه خود مي رهد و در طي اين مسير با آنيما آشنا و با آن يكي مي شود و نهايتا به مرحله فرديت و تكامل نائل مي گردد.