تأثيراعمال و لغو تحريم ها بر تجارت خارجي ايران: با تأكيد بر تجارت نفتي و غيرنفتي

در اين مطالعه، هدف اصلي بررسي تأثير تحريم هاي اقتصادي بر تجارت خارجي ايران با استفاده از مدل داده هاي تركيبي و مدل جاذبه ي تجارت خارجي طي سال هاي 1998-2014 مي باشد. با توجه به اينكه اقتصاد ايران وابسته به درآمدهاي نفتي است و در چند سال اخير كشورهاي غربي با علم به اين موضوع، آن را هدف تحريم هاي شديدي قرار داده اند تا فشار بيشتري بر اقتصاد ايران وارد كنند، در اين مطالعه، تجارت خارجي ايران به تجارت نفتي و غيرنفتي تفكيك‌شده است. در اين مطالعه، تحريم ها به ضعيف و قوي دسته بندي شده و شركاي تجاري ايران با توجه به تجارت نفتي و غيرنفتي به چهار گروه تقسيم‌شده‌اند. شركاي گروه اول و گروه سوم را كشورهاي اتحاديه اروپا، استراليا و كانادا و شركاي گروه دوم و گروه چهارم را كشورهاي آسيايي و تعدادي از كشورهاي آفريقايي تشكيل مي دهند. نتايج، نشان مي دهند كه اجراي تحريم هاي ضعيف و قوي در گروه اول موجب كاهش تجارت نفتي، در گروه دوم تحريم هاي ضعيف باعث كاهش و تحريم هاي قوي موجب افزايش تجارت نفتي ايران شده است. در گروه هاي سوم و چهارم تحريم هاي ضعيف باعث افزايش و تحريم هاي قوي باعث كاهش تجارت غيرنفتي ايران شده اند. هدف ديگر اين مطالعه، بررسي آثار لغو تحريم هاي اقتصادي بر تجارت ايران در فضاي جديد اقتصاد ايران است كه به دنبال توافق بر سر برنامه هسته اي ايران با كشورهاي1+5 ايجاد شده است. براي اين منظور از يك شبيه سازي در مدل جاذبه استفاده شده است كه در آن تحريم ها حضور ندارند. نتايج بيانگر تأثيرپذيري بسيار زياد تجارت نفتي ايران از لغو تحريم ها در مقايسه با تجارت غيرنفتي است.