بررسي اثر تجويز داخل كلواك داروي كتامين و تركيب كتامين-ديازپام در كبوتر اهلي

هدف: مقايسه اثر بيهوشي و بي دردي ناشي از تجويز داخل كلواك كتامين و كتامين-ديازپام در كبوتر طرح مطالعه: روش هاي تشخيصي و جراحي در پرندگان نيازمند به القاي بيهوشي است كه متداولترين آنها روش هاي استنشاقي و تزريقي مي باشد كه هر يك از اين روش ها معايب خود را دارند و باتوجه به اينكه براي بسياري از جراحي ها احتياج به بيهوشي عميق ندارند و آرام بخشي يا بيهوشي سطحي براي تقيد پرنده كفايت مي-كند، مي توان از روش تجويز داخل كلواك داروها استفاده كرد. حيوانات: 10 قطعه كبوتر بالغ و سالم با دامنه ي وزني بين 300-350 گرم. روش كار: كبوتر ها به طور تصادفي به دو گروه 5 تايي تقسيم شدند. در گروه K: ميزان 50 ميلي گرم بر كيلوگرم كتامين 10 درصد و در گروه KD: ميزان 2 ميلي گرم بر كيلوگرم ديازپام 5/0 درصد و كتامين با همان دوز توسط سرنگ انسولين بدون سر سوزن در داخل حفره كلواك تجويز شد. زمان تقيد پرنده بدون حمايت دست در حالت دورسال روي ميز، زمان شروع بيهوشي، زمان شروع به بال زدن و به حالت استرنال يا لترال شدن، پايان بيهوشي و فاصله زماني بين شروع و پايان تقيد به عنوان طول مدت بي هوشي در نظر گرفته شد. جهت بررسي بي دردي در طول بيهوشي، تحريك درد در ناحيه بالشتك كف پا با يك پنس خون بند انجام و شدت واكنش پرنده درجه بندي شد. نتايج: ارزيابي داده ها نشان داد كه زمان شروع تقيد در حالت دورسال گروه KD به طور معني داري كوتاهتر از گروه K بوده (05/0 p ) و ميانگين طول مدت بي هوشي در گروه K : 8/0 ± 2/14و در گروه KD : 8/1 ± 3/55 دقيقه بود. نتيجه گيري و كاربرد باليني: در اين مطالعه تجويز كتامين سبب هيجان و بي قراري در پرندگان در طول دوره بازهوشي و عدم تعادل مي گرديد و توصيه مي شود به منظور كاهش اين عوارض تجويز اين دارو در پرندگان همراه با داروهاي آرام بخشي نظير ديازپام، آسپرومازين و زايلازين صورت پذيرد.