معرفي و ارزيابي مدل‌هايي از توسعه نزد انديشمندان مسلمان

نظريه توسعه در هر حوزه اعم از سياست، اقتصاد، اجتماع و فرهنگ، مبتني بر مباني هستي شناختي، معرفت شناختي، روش شناسي و ارزش شناختي خاص خود است. اين مباني، چارچوب هاي فلسفي و پارادايمي منحصر به خود را ابلاغ مي نمايند. بر اين اساس، زماني كه از توسعه غربي سخن به ميان مي آيد، لازم است كه به نظريات حاكم بر آن توجه نمود كه خود ريشه در مباني پارادايمي خاصي دارد. به همين نسبت نيز، توسعة اسلامي، سازه اي مفهومي است كه تفاوت مبنايي آن از ساير نظريات مربوط به مباني پارادايمي آن خواهد بود. با توجه به اين امر، برخي از انديشمندان مسلمان به تبيين مدل هايي از توسعه اسلامي پرداخته اند. مقاله حاضر به معرفي مدل ضياء الدين سردار با عنوان پروژه عمران و همچنين مدل عسكري و ميرآخور با عنوان مدل فراچارچوب مي پردازد. مبناي اين دو مدل دولت مدينه پيامبر (ص) مي باشد. در اين مقاله، با رويكردي اسنادي، ضمن معرفي و نقد دو ديدگاه، به سوالات مبنايي در توسعه اسلامي پرداخته خواهد شد.