همراهي مثلث فرهنگ، جنسيت و آموزش در فرايند توسعه انساني

توسعه فرايندي تاريخي است، ولي فكر كردن به توسعه در بند زمان و مكان است. هيچ جامعه اي نميتواند در اين فرايند از امكاناتي كه محيط زندگياش بالقوه در اختيار وي قرار ميدهد، فراتر رود و در بند زمان است و الزامات زمان در شكل دادن توسعه مهم هستند. توجه به هويت تاريخي، ارزش ها و مجموعه هدف ها و نيازهايي كه جامعه براي خود تعيين ميكند، در شكل دهي اين جريان نقش دارند. گيدنز معتقد است كه علوم اجتماعي، به ويژه جامعه شناسي هرگز در مباحث خود تحليل جنسيت را در دستوركار نداشته است. نظريه جامعه شناسي و حوزه هاي مختلف آن، غالباً به وجود انساني انديشيده اند، جدا از اينكه اين موجود زن يا مرد است و توسعه هم ميراث خوار هميشگي سنت است. توسعه نيز براي موجود انساني مطرح شده است و در حال حاضر، انديشمندان توسعه لحاظ كردن هر دو جنس را در اين جريان، يكي از عوامل موفقيت ميدانند و علت شكست طرح ها را تا به امروز در بيتوجهي به نقش هاي جنسيتي ميدانند. مقايسه شاخص توسعه انساني دو جنس در ايران، حاكي از افزايش آموزش زنان است، بنابراين، اشتغال و درآمد آن ها تأثير ناچيزي در تغيير اين شاخص داشته است. اين مشكل را بايستي در فرهنگ جامعه ايراني جستجو كرد. مقاله حاضر بر آن است تا به پرسش هايي چند پاسخ دهد: اينكه مفهوم جنسيت در رابطه با نهاد آموزش از طريق فرهنگ چگونه قابل درك است و درك اين رابطه، چگونه ميتواند سياست هاي آموزشي را در فرايند توسعه انساني تغيير دهد و در نهايت، چگونه شاخص توسعه انساني به صورت متعادلي افزايش مييابد؟